مقدمه سایتوکاینها موادی هستند که در سلولهای مختلفی ب هویژه لنفوسیتهای T تولید و ترشح میشوند و در روند پاسخ ایمنی دخالت دارند. با توجه به اینکه بیماری بروسلوز ناشی از باکتریهای درونسلولی است ، ایمنی سلولی در این بیماری نقش مهمی در پاسخهای ایمنی به هنگام عفونت ناشی از این باکتریها برعهده دارد و بررسی تغییرات سایتوکاینها در این بیماری اطلاعات مفیدی در ارتباط با فعالیت سیستم ایمنی سلولی ب هدست می دهد . روش کار این مطالعه مورد شاهدی در سالهای 87 - 85 در دو مرکز ، بیمارستانهای قائم (عج) و امام رضا ع( ) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است . 40 بیمار مبتلا به کمردرد آرتریت بروسلائی و 40 فرد طبیعی در این مطالعه شرکت داده شدند. تشخیص بیماری با توجه به سابقه بیماری ، معاینات بالینی و آزمونهای سرولوژی انجام پذیرفت . پس از استخراج اطلاعات مورد نظر ارزیابی های آماری با آزمون آماری کولموگرف اسمیرنت و کورسکال والیس و آزمون تی انجام شد . نتایح میزان سایتوکا ینهای انترفرون گاما، اینترلوکین 2، اینترلوکین 4، اینترلوکین 10 و فاکتور نکروز تومور آلفا در سرم بیماران به روش الیزا سنجیده شد ( سطح معنی داری p < /0 05 ) آزمون کولموگرف اسمیرنف حاکی از طبیعی بودن توزیع متغیرهای میزان IL-2 و IL-10 می باشد . بقیه متغیرها شامل، IL4 وانترفرون گاما و TNF آلفا در سرم بیماران غیر طبیعی بودند . آزمون آماری t حاکی از تفاوت معنی دار در میزان IL-10 در دو گروه می باشد آزمون اما (. p> )1/0 نداشت داری معنی تفاوت گروه دو در TNF-α و IL-4 ، IL-2 سطح . ( p< /0 002) آماری کورسکال والیس حاکی از تفاوت معنی دار انترفرون گاما در گروه بیماران و شاهد است(p < /0 05 ). نتیجه گیری این نتایج حاکی از آن است که انترفرون گاما و اینترلوکین 10 در سرم بیماران مبتلا به آرتریت و کمردرد بروسلائی نقش تائید کننده ای دارد