مقایسه تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و واقعیت درمانی برنگرش والد- فرزند مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران.

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام، تربت جام، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

4 دانشیار گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران.

چکیده

مقدمه: وجود یک کودک ناتوان در خانواده مشکلات روانی برای اعضای خانواده خصوصا مادران ایجاد می‎کند که می‎تواند بر نگرش والد - کودک و در نهایت برسلامت روان مادر و کودک تاثیرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر مقایسه تاثیر واقعیت درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در نگرش والد-فرزند مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود.
روش کار: پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون با دوره پیگیری یک ماهه بود. جامعه پژوهش مادران دارای کودک مبتلا به اوتیسم یک مدرسه ابتدایی شهر مشهد سال 1397 بود. با نمونه گیری در دسترس 36نفر از مادران انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. آزمودنی ها قبل، بعد مداخله و در مرحله پیگیری به پرسش نامه نگرش والد – فرزند پاسخ دادند. گروه اول شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه دوم واقعیت درمانی به مدت ده جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. جهت تحلیل آماری از تحلیل کوواریانس تک متغیری و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد بین تاثیر دو درمان تفاوت معنادار (01/0>p، 78/7= 2/99 f) وجود دارد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تاثیر بیشتری بر نگرش والد- فرزند دارد (اختلاف میانگین=61/6 و 001/0 > (p.
 نتیجه گیری: برای بهبود نگرش والد- فرزند مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم می­توان از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سود جست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Therapy and Reality Therapy in Attitudes of Parents Toward their Children in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorders

نویسندگان [English]

  • Ziba Emamdoost 1
  • Saeed Teimory 2
  • Gholam Reza Khoynezhad 3
  • Ali Reza Rajaei 4
1 PhD Student in Psychology, Department of psychology, Torbat-e Jam branch, Islamic Azad University Torbat-e Jam, Iran.
2 Associate Professor in Department of psychology, Islamic Azad University, Torbat-e Jam branch, Torbat-e Jam, Iran
3 Assistant Professor in Department of psychology, Mashhad branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.
4 Associate Professor in Department of psychology, Torbat-e Jam branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran.
چکیده [English]

Introduction: The presence of an impotent child in the family creates psychological problems for other family members, especially mothers, which can affect the attitude of the mother toward her child and ultimately affect the mental health of mother and child.This study aimed to make a comparison between effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and reality therapy on attitude of mothers toward their autistic children.
Materials and Methods: This study was a quasi-experimental research. Its research plan was in the form of Three - group (two experimental groups and one control group). The statistical population included all mothers with autism children in elementary school in Mashhad in 2018. Using available sampling method, a sample of 36 mothers was selected and randomly assigned to three groups. Individuals in first group received mindfulness- based cognitive therapy and second group received reality therapy in 10 sessions (90 minutes), and those in the control group received no intervention. In pre-test, post- test and at the one-month follow-up, all groups completed the parent’s attitude toward their children questionnaire. The data were analyzed using analysis of covariance and scheffe.
Results: The results showed there was a significant difference between effectiveness of the mindfulness – based cognitive therapy compared to reality therapy (f (99,2) =7/78, p< 0/01) and mindfulness – based cognitive therapy had more impact (mean =6/61, p< 0/01).
Conclusion: Mindfulness-based cognitive therapy improves attitude of mothers toward their autistic children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • autism
  • mindfulness based cognitive therapy
  • reality therapy
  • Parent - child attitude