مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی- حرکتی و توان‌بخشی شناختی- غیرحرکتی بر حافظه کاری کودکان با ناتوانی یادگیری خواندن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی کودکان استثنایی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

2 استاد گروه روان‌شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی- حرکتی و توان‌بخشی شناختی- غیرحرکتی بر حافظه کاری کودکان با ناتوانی یادگیری خواندن صورت پذیرفت. این پژوهش به روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه انجام شد. دوره پیگیری نیز دو ماه اجرا شد. جامعه آماری مورد مطالعه کودکان با ناتوانی یادگیری خواندن پایه دوم تا چهارم دبستان منطقه 6 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. 56 کودک با ناتوانی یادگیری خواندن به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگزین شدند. کودکان حاضر در گروه‌های آزمایش در 12 جلسه در مدت 6 هفته توان‌بخشی شناختی- حرکتی و توان‌بخشی شناختی- غیرحرکتی را به شکل جداگانه دریافت کردند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه شامل نرم‌افزار N-BACK (جگی و همکاران، 2008 ) برای سنجش حافظه کاری بود. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS23 با روش تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که توان‌بخشی شناختی- حرکتی و توان‌بخشی شناختی- غیرحرکتی بر حافظه کاری با ناتوانی یادگیری خواندن تأثیر معنی‌داری دارد. نتایج آزمون تعقیبی نیز نشان داد که بین میزان اثربخشی این دو مداخله تفاوت معناداری وجود ندارد. بر اساس نتایج پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که توان‌بخشی شناختی- حرکتی و توان‌بخشی شناختی- غیرحرکتی با تاثیر بر قسمت کرتکس مغز و با بکارگیری تمرینات هدفمند شناختی می‌تواند روشی موثر برای بهبود حافظه کاری کودکان با ناتوانی یادگیری خواندن مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Cognitive-Motor Rehabilitation and Cognitive-Non-Motor Rehabilitation on Working Memory of Children with Disability in Reading Learning

نویسندگان [English]

  • mozhgan soltani 1
  • farah naderi 2
  • parviz asgari 2
  • vahid nejati 3
1 PhD student in the psychology of exceptional children, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of comparing the effectiveness of cognitive-motor rehabilitation and non-motor cognitive rehabilitation on the working memory of children with disability in reading learning. It was a quasi-experimental study with pretest, posttest and control group design and a two-month follow-up period. The statistical population of the study included second- to fourth-grade children with reading learning disability in zone 6 of Tehran in academic year 2021-22. 56 children with reading disabilities were selected by purposive sampling and randomly replaced in two experimental groups and one control group. The children in the experimental groups received cognitive-motor rehabilitation and cognitive-non-motor rehabilitation separately in 12 sessions during 6 weeks. The applied instrument in this study included N-BACK software (Jaeggi, et.al. 2008) to measure working memory. The collected data were analyzed via SPSS23 software through mixed ANOVA and Bonferroni follow-up tests. The results showed that cognitive-motor rehabilitation and non-motor cognitive rehabilitation has significant effect on working memory of the children with reading learning disability. The results of the follow-up test also showed that there is no significant difference between the effectiveness of these two interventions. According to the results of the present study it can be concluded that cognitive-motor rehabilitation and non-motor cognitive rehabilitation can be used an effective method to improve working memory and cognitive flexibility of the children with reading learning disability through influencing cortex and applying purposeful cognitive-motor exercises.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive-motor rehabilitation
  • cognitive- non motor rehabilitation
  • working memory
  • reading learning disability
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 67، شماره 5 - شماره پیاپی 5
آذر-دی 1403
مهر و آبان 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار