پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی بر اساس جو عاطفی خانواده، درگیری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

2 استاد گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

3 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم ، ایران.

4 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

مقدمه
توجه به مولفه‌های روان‌شناختی، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود. بر این اساس هدف این پژوهش، پیش­بینی سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس جو عاطفی خانواده، درگیری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی بود.
روش کار
روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر متوسطه شهر ساوه در سال تحصیلی 99-1398 بود که نمونه­ای به حجم 347 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه­های درگیری تحصیلی (ریو و تسینگ، 2011)؛ جو عاطفی خانواده (هیل‌برن، 1964)؛ خودکارآمدی تحصیلی (مورگان و جینکز، 1999) و سرزندگی تحصیلی (دهقانی‌زاده و حسین‌چاری، 1391) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با بهره‌گیری از نرم‌افزار آماری SPSS23 استفاده شد.
نتایج
نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین جوعاطفی خانواده، درگیری و خودکارآمدی تحصیلی با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد(01/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که متغیرهای جوعاطفی خانواده، درگیری و خودکارآمدی تحصیلی قادر به پیش بینی 12 درصد از واریانس سرزندگی تحصیلی هستند. خودکارآمدی تحصیلی با ضریب بتای (15/0β=)، درگیری تحصیلی با ضریب بتای (19/0β=) و جوعاطفی خانواده با ضریب بتای (12/0β=) نقش معناداری در پیش­بینی سرزندگی تحصیلی داشتند.
نتیجه گیری
نتایج پژوهش از توان درگیری تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و جوعاطفی خانواده در پیش­بینی سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان حمایت می­کند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Predicting Academic Buoyancy based on Family Emotional Climate, Academic Engagement, and Academic Self-Efficacy

نویسندگان [English]

  • Jamileh Fakharian 1
  • Abolghasem Yaghoobi 2
  • Majiod Zargham Hajebi 3
  • Hosein Mohagheghi 4
1 PhD Student in Educational Psychology, Department of Psychology, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
4 Associate Professor, Department of Psychology, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Introduction: Attention to the psychological, emotional and educational components of students is becoming more and more common. according to this the purpose of this study was to predicting academic buoyancy based on family emotional climate, academic engagement, and academic self-efficacy.
Materials and Methods: The research method was descriptive correlational. The statistical population consisted of all high school female students in Saveh city in the academic year of 2018-2019 that 347 students were selected through cluster sampling. The tools used included the Rio and Tsing' academic engagement (2011), Morgan & Jinks academic self-efficacy (1999), Hillburn's family emotional climate (1964), Dehghanizadeh and Husseinchari academic buoyancy questionnaires (2012). Pearson correlation coefficient and multiple regression were used for data analysis Using SPSS 23 software.
Results: Pearson correlation results showed that there is a positive and significant relationship between family emotional climate, academic engagement, and academic self-efficacy with academic buoyancy (p <0.01). The results of multiple regression analysis also showed that family emotional climate, academic engagement and academic self-efficacy were able to predict 12% of the variance of academic buoyancy. Academic self-efficacy with beta coefficient (β = 0.15), academic engagement with beta coefficient (β = 0.19) and family emotional climate with beta coefficient (β = 0.12) had significant role in predicting of academic buoyancy.
Conclusion: The results support the ability of academic involvement, academic self-efficacy and family emotional climate in predicting students' academic buoyancy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family emotional climate
  • academic engagement
  • academic self-efficacy
  • academic buoyancy
4 .اعتماداهری، ع.، تختیپور، م. )4691 .)بررسی رابطه میزان خودنظم دهی و خودکارآمدی با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه )دوره
.33-66 ،)4(3 .تهران 2 منطقه( دوم
2 .جلیلیان، س.، عظیم پور، ا.، قلیزاده، ن. )4693 .)پیشبینی سرزندگی تحصیلی بر اساس اشتیاق تحصیلی و سرسختی روانشناختی در دانشآموزان دوره
متوسطه. دوفصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 3( 41 ،)421-410.
6 .حاجیعلیزاده، ک.، رفیعیپور، ا.، سماوی، س .ع. )4691 .)بررسی شاخصهای روانسنجی پرسشنامه درگیری تحصیلی در دانشآموزان دبیرستانی شهر
بندرعباس. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 3( 21 ،)16-402
1 .حسینچاری، م.، دهقانیزاده، م.ح. )4694 .)سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده، نقش واسطهای خودکارآمدی. مجله مطالعات
.22-13 ،)2(1 ،یادگیری و آموزش
1 .دهقانیزاده، م.ح.، حسینچاری، م.، مرادی، م.، سلیمانی خشاب، ع. )4696 .)سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوهای ارتباطات خانواده و ساختار کالس؛
نقش واسطهای ابعاد خودکارآمدی. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 40(62 ،)60-4.
3 .فرهادی، ه.، قدمپور، ع. ا.، خلیلی گشنیگانی، ز. )4691 .)پیشبینی سرزندگی تحصیلی بر اساس درگیری شناختی، انگیزشی و رفتاری دانشجویان دانشگاه
علوم پزشکی لرستان. دوماهنامه علمی پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. 9( 1 ،)230-231.
3 .کریمزاده، م.، محسنی، ن.چ. )4611 .)بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان دختر سال دوم دبیرستان شهر تهران
)گرایشهای علوم ریاضی و علوم انسانی(. مجله مطالعات زنان، 2 ،29-11.
1 .مرادی، م.، دهقانیزاده، م. ح.، سلیمانی خشاب، ع. )4691 .)حمایت اجتماعی ادراک شده و سرزندگی تحصیلی، نقش واسطه ای باورهای خودکارآمدی
تحصیلی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 3( 4 ،)4-21.
9 .ناهیدی، م. )4690 .)بررسی رابطۀ جو عاطفی خانواده با شکلگیری ویژگیهای شخصیتی سخت رویی و خودشکوفایی نوجوانان. پایان نامه کارشناسی
ارشد. دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات تهران
10. Abolmaali, K.H., Rashedi, M., Ajilchi, B. (2014). Explanation of Academic Achievement Based on
Personality Characteristics Psycho- Social Climate of the Classroom and Students’ Academic Engagement in
Mathematics. Open Journal of Applied Sciences, 4, 225-233.
11. Achenbaum, W.A. (2009). A metahistorical perspective on theories of aging. Handbook of Theories of Aging.
New York: Springer.
12. Appleton, J., Christenson, S.L., Kim, D., Reschly, A.L. (2006). Measuring cognitive and psychological
engagement: Validation of the student engagement instrument. Journal of School Psychology. 44(5): 427-445.
13. Askari, S., Kahrizi, S., Kahrizi, M. (2013). The role of self-efficacy and life satisfaction in predicting academic
performance in third grade students in Kermanshah. Journal of School Psychology; 2(1): 155-163.
14. Bergey, B.W., Parrila, R.K., Laroche, A., Deacon, S.H.(2019). Effects of peer-led training on academic selfefficacy, study strategies, and academic performance for first-year university students with and without
reading difficulties. Contemporary Educational Psychology, 56, 25-39.
15. Caraway, K., Tucker, C.M., Reinke, W.M., Hall, C. (2003). Self-efficacy, goal orientation, and fear of failure
as predictors of school engagement in high school students, Psychology in the Schools, 40, 417–427.
16. Carrington, C.C. (2013). Psycho-educational factors in the prediction of academic buoyancy in Second Life®.
Capella University.
17. Casuso-Holgado, M.J., Cuesta-Vargas, A.I., Moreno-Morales, N., Labajos-Manzanares, M.T., Barón-López,
F.J., & Vega-Cuesta, M. (2013). The association between academic engagement and achievement in health
sciences students. BMC medical education, 13(1), 33-40.
18. Chun, H., Dickson, G. (2011). A Psychological Model of Academic performance among Hispanics
adolescents”. Journal youth adolescents, 40: 1581-1594.
19. Comerford, J., Batteson, T., & Tormey, R. (2015). Academic Buoyancy In Second Level Schools: Insights
From Ireland. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 197, 98-103.
20. Datu, G.A.D., King, R.B. (2018). Subjective well-being is reciprocally associated with academic engagement:
A two-wave longitudinal study. Journal of School Psychology, 69, 100-110.
21. Duijin, M., Rosenstiel, I.V., Schais, W., Smallenbroek ,C., Dahmen, R. (2014). Vitality and health:A lifestyle
programm for employees .European Journal of inter grieve Medicine, 3(2), 97-102.
22. Dyck, K. T., Holtzman, S. (2013). Understanding humor styles and well-being: The importance of social
relationships and gender. Personality and Individual Differences, 55(1), 53-58.
23. Ellsworth, A. (2009). In retrospect: is youth grade retention associated with selfesteem and self-efficacy in
early adulthood?. International Journal of Adolescence and Youth,15,1-18.
24. Fetsco, T., McClure, J. (2005). Educational psychology: An integrated approach to classroom decisions. Allyn
& Bacon.
25. Finch, D., Peacock, M., Lazdowski, D., Hwang, M. (2015). Managing emotions: A case study exploring the
relationship between experiential learning, emotions, and student performance. The International Journal of
Management Education, 13(1), 23-36.
26. Fredericks, J.A., Blumenfeld, P.C., Paris, A.H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of
the evidence. Review of Educational; Research, 74, 591-598.
27. Jinks, J., & Morgan, V. (1999). Children's perceived academic self-efficacy: An inventory scale. The Clearing
House, 72(4), 224-230.
28. Jung, K., Zhou, A.Q., Lee, R.M. (2017). Self-efficacy, self-discipline and academic performance: Testing a
context-specific mediation model. Learning and Individual Differences, 60: 33-39.
29. Kostagiolas, P., Lavranos, C., Korfiatis, N. (2019). Learning analytics: Survey data for measuring the impact
of study satisfaction on students' academic self-efficacy and performance. Data in Brief, 25, 104-110.
30. Larson, K.E., Bottiani, J.H., Pas E.T., Kush, J.M., Bradshaw, C.P. (2019). A multilevel analysis of racial
discipline disproportionality: A focus on student perceptions of academic engagement and disciplinary
environment. Journal of School Psychology, 77, 152-167.
31. Lester, D. (2013). Hopelessness in undergraduate students around the world: A review. Journal of affective
disorders, 150(3), 1204-1208.
32. Martin, A.J., Marsh, H.W. (2008). Workplace and academic buoyancy: psychometric assessment and construct
validity amongst school personnel and students, Journal of Psychoeducational Assessment, 26, 168–184.
33. Mega, C., Ronconi, L., & De Beni, R. (2014). What makes a good student? How emotions, self-regulated
learning, and motivation contribute to academic achievement. Journal of Educational Psychology, 106(1), 121.
34. Miller, S., Connolly, P., & Maguire, L. K. (2013). Wellbeing, academic buoyancy and educational
achievement in primary school students. International Journal of Educational Research, 62, 239-248.
35. Nailing, X. (2010). Family factors and student outcomes. Rand Corporation, Ph.D. ERIC Document
Reproduction Service, Retrieved http://www.eric.ed