اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبک‎های ‎مقابله با استرس و کاهش افسردگی بیماران مبتلا به ام اس (مطالعه موردی بیماران مبتلا به ام اس در شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روانشناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

4 دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه آزاد واحد زاهدان

5 رویا محمدی، دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه آزاد واحد زاهدان

چکیده

مقدمه
 پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبک‎های ‎مقابله با استرس و کاهش افسردگی بیماران مبتلا به ام اس شهر تهران در سال 1398 انجام شد.
روش کار
 روش پژوهشی حاضر نیمه آزمایشی است و برای جمع‌آوری داده‌ها از طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را 17000 بیمار عضو جامعه ام اس شهر تهران تشکیل داده‌اند که از بین آن‌ها، 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل سبک‎های ‎مقابله با استرس لازاروس و فولکمن (1984) و افسردگی بک (1961) بودند که در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه از طریق نرم‌افزار spss22 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام گرفت.
نتایج
یافته­ها نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث افزایش سبک مقابله ای مساله مدار و کاهش سبک مقابله ای هیجان مدار در بیماران مبتلا به ام اس شد. همچنین نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث کاهش افسردگی در بیماران مبتلا به  ام اس گردید.
نتیجه گیری
 به نظر می‎رسد، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می‎تواند باعث کاهش افسردگی و تکنیک‎های ‎موثری را برای مقابله با استرس و هیجان‎های ‎منفی در بیماران مبتلا به ام اس ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Stress Coping Styles and Depression in Patients with MS

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Sanagavi Moharrar 1
  • Farhad Kahrazei 2
  • Mahmoud Shirazi 3
  • Fatemeh Maghsoudlou 4
  • Roya Mohammadi 5
1 Assistant Professor, Department of Psychology, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran (Corresponding Author)
2 Associate Professor, Department of Psychology, Sistan and Baluchestan University
3 Associate Professor, Department of Psychology, Sistan and Baluchestan University
4 PhD students in Psychology, Azad University, Zahedan Branch
5 PhD students in Psychology, Azad University, Zahedan Branch
چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on stress coping styles and depression in patients with MS in Tehran.
The research method is semi-experimental and pre-post-test design with control group was used for data collection. The statistical population of the study consisted of 17,000 MS patients in Tehran city, among whom 30 were selected by convenience sampling method and were randomly assigned to experimental (n = 15) and control (n = 15) groups. The mindfulness-based cognitive therapy experiment group was trained for 8 sessions of 90 minutes and the control group remained on the waiting list. The tools used in the present study included Lazarus and Folkman's (1984) and Beck's Depression Inventory (1961) coping styles that were used in both pre-test and post-test. Data analysis was done by SPSS software in two descriptive and inferential parts (covariance analysis).
The findings showed that mindfulness-based cognitive therapy increased problem-focused coping style and decreased emotion-focused coping style in patients with MS. The results also showed that mindfulness-based cognitive therapy reduced depression in patients with MS.
Thus, it seems that mindfulness-based cognitive therapy can reduce depression and provide effective techniques for coping with stress and negative emotions in patients with MS.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Cognitive Therapy
  • Stress Coping Styles
  • Depression
  • MS Patients
حسن زاده، فرزانه؛ وشانی، حمیدرضا؛ رمضان زاده، الهه و گازرانی، اکرم. )1393 .)بررسی عوامل تاثیرگذار بر عود حمالت بیماران مبتال به مالتیپل اسکلروزیس.
فصلنامه پرستاری داخلی، دوره 3 ،شماره 4 ،صص: 233-240.
سلیمانی، اسماعیل و تاج الدینی، امراه. )1395 .)اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر خستگی بر ابعاد خستگی روانی در بیماران مبتال به مولتیپل
اسکلروزیس)MS :)یک مطالعه ی موردی. فصلنامه روان شناسی بالینی، شماره 30 ،صص: 21-13.
عابدینی، الهه؛ قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی و طالبیان شریف، جعفر. )1395 .)اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید بر امید و افسردگی زنان مبتال به ام اس.
مجله روان شناسی بالینی، سال هشتم، شماره 2 ،صص: 1-11.
عباسی، سمیرا؛ پهلوان زاده، سعید و علیمحمدی، نصراله. )1395 .)اثر بخشی درمان شناختی رفتاری به شیوه گروهی بر شدت خستگی زنان مبتال به مولتیپل
اسکلروزیس: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی. مجله بالینی پرستاری و مامایی، سال پنجم، شماره 2 ،صص: 51-40.
مقدم، مرضیه؛ رشیدزاده، ثریا؛ شمس علیزاده، نرگس و فالحی، بدیعه. )1393 .)تاثیر آموزش مقابله با استرس بر استرس ادراک شده و سبک مقابله با استرس در
دانشجویان پزشکی. مجله علمیدانشگاه علوم پزشکی کردستان، شماره 73 ،صص 52-60.
وایت، کریگ. )1395 .)درمان شناختی رفتاری برای بیماریهای مزمن پزشکی: راهنمای عملی برای ارزیابی و درمان. ترجمه رضا مولودی و کتایون فتاحی. تهران:
انتشارات ارجمند.
Ahga Usefi, A., Oraki, M., Zare, M., & Imani, S. (2013). Effectivness of mindfulness in decreasing stress, anxiety and
depression among the substance abusers. Journal of thoughts and behavior, 26, 17- 26.)PPPPPPP(
Ahmadvand, Z., Heydarynasab, L ., & Shaeiri, M. R.(2012). Prediction of psychologycal well-being based on the
comonents of mindfulness. Journal of Scientific reaserch. Health psycology, 20,1-10.) PPPPPPP(
Bayrami, M., Movahedi, Y., & Alizade goradel, J. (2015). Effectiveness of cognition based – mindfulness therapy on
the reduction of social anxiety and dysfunctional attitudes adolescents. Journal of social cognition, 1,41-52.)
Persian)
Becker, J., Callegaro, D., Lana-Peixoto, M. A., Ferreira, M. L. B., Melo, A., da Gama, P. D., ... & Matta, A. P. (2013).
Season of birth as a risk factor for multiple sclerosis in Brazil. Journal of the neurological sciences, 329(1), 6-10.
Billings, A. G., & Moos, R. H. (1981). The role of coping responses and social resources in attenuating the stress of life
events. Journal of behavioral medicine, 4(2), 139-157.
Bohlmeijer, E., Prenger, R., Taal, E., & Cuijpers, P. (2010). The effects of mindfulness-based stress reduction therapy
on mental health of adults with a chronic medical disease: a meta-analysis. Journal of psychosomatic
research,68(6), 539-544
Bowen, S., Chawla, N., & Marlatt, G. A. (2011). Mindfulness-based relapse prevention for addictive behaviors. A
clinician guide New York.
Broicher, S. D., Filli, L., Geisseler, O., Germann, N., Zörner, B., Brugger, P., & Linnebank, M. (2018). Positive effects
of fampridine on cognition, fatigue and depression in patients with multiple sclerosis over 2 years. Journal of
neurology, 265(5), 1016-1025.
Brown, K.W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological
wellbeing, Journal of personality and Social psychology, 84, 822- 848.
Carta, M. G., Paribello, P., Anastasia, A., De Berardis, D., Nardi, A. E., & Fornaro, M. (2018). Pharmacological
management of depression in patients with multiple sclerosis. Expert opinion on pharmacotherapy, 19(14), 1533-
1540.
Côté, I., Trojan, D. A., Kaminska, M., Cardoso, M., Benedetti, A., Weiss, D., ... & Kimoff, R. J. (2013). Impact of sleep
disorder treatment on fatigue in multiple sclerosis. Multiple Sclerosis Journal, 19(4), 480-489.
Fogarty, E., Schmitz, S., Tubridy, N., Walsh, C., & Barry, M. (2016). Comparative efficacy of disease-modifying
therapies for patients with relapsing remitting multiple sclerosis: Systematic review and network metaanalysis.Multiple Sclerosis and Related Disorders.
Goldin, P. R., & Gross, J. J. (2010). Effects of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on emotion regulation in
social anxiety disorder. Emotion,10(1), 83.
Goodin, D. S., Reder, A. T., Bermel, R. A., Cutter, G. R., Fox, R. J., John, G. R., ... & Racke, M. K. (2016). Relapses in
multiple sclerosis: Relationship to disability. Multiple sclerosis and related disorders, 6, 10-20.
Hashemzadeh R. Investigation and comparison of coping styles and illogical beliefs in tollab and male students of
Ghom. Thesis (M.Sc); Faculty of Psychology and Educational science, Allameh Tabataba’i niversity, 2006.
Holland, D. P., Schlüter, D. K., Young, C. A., Mills, R. J., Rog, D. J., Ford, H. L., ... & TONiC study group. (2019).
Use of coping strategies in multiple sclerosis: Association with demographic and disease-related
characteristics✰. Multiple sclerosis and related disorders, 27, 214-222.
Hsu, S. H., Grow, J., & Marlatt, G. A. (2008). Mindfulness and addiction. InRecent developments in alcoholism (pp.
229-250(. PPPPPPPP PPP PPPP.
Ilett, P., Lythgo, N., Martin, C., & Brock, K. (2015). Balance and gait in people with multiple sclerosis: a comparison
with healthy controls and the immediate change after an intervention based on the Bobath concept. Physiotherapy
Research International.
Kabat‐Zinn, J. (2003). Mindfulness‐based interventions in context: past, present, and future. Clinical psychology:
Science and practice, 10(2), 144-156.
Khaledian, M., Hasanpour, S., Kheirkhah, Z., & Ghalandari, S. (2013). The Relationship between Attachment Lifestyle
with Depression and Life Expectancy. Indian Journal of Education & Information Management . 2 (2), 573- 580
Kurdyak, P., Newman, A., & Segal, Z. (2014). Impact of mindfulness-based cognitive therapy on health care
utilization: a population-based controlled comparison. Journal of psychosomatic research, 77(2), 85-89.
Lazarus R. S. (1993). Coping theory and research: past, present, and future. Psychosomatic Meducine;v 55,p. 234-247.
Lazarus, R. S. (2000). How emotions influence performance in competitive sports. The sport psychologist, 14(3), 229-
252.
Lemus, H. N., Warrington, A. E., & Rodriguez, M. (2018). Multiple Sclerosis: Mechanisms of Disease and Strategies
for Myelin and Axonal Repair. Neurologic clinics, 36(1), 1-11.
Morone, N. E., Lynch, Ch.S., Greco, C.M., Tindle, H. A., & et al. (2008). I Felt Like a New Person The effects of
mindfulness Meditation on older adults with chronic pain Qualitative Narrative Analysis of diary entries, The
Journal ofpain, 9, 841-848.
Moses Rodriguez, M. (2017). Multiple Sclerosis Mechanisms of Disease and Strategies for Myelin and Axonal
Repair. Multiple Sclerosis, An Issue of Neurologic Clinics, E-Book, 36(1), 1-11.
Oleen-Burkey, M., Castelli-Haley, J., Lage, M. J., & Johnson, K. P. (2012). Burden of a multiple sclerosis relapse. The
Patient-Patient-Centered Outcomes Research, 5(1), 57-69.
Palm, U., Chalah, M. A., Créange, A., Lefaucheur, J. P., & Ayache, S. S. (2018). The evaluation of depression in
multiple sclerosis using the newly proposed Multiple Sclerosis Depression Rating Scale. L'Encéphale, 44(6), 565-
567.
Petter, M., McGrath, P. J., Chambers, C. T., & Dick, B. D. (2014). The effects of mindful attention and state
mindfulness on acute experimental pain among adolescents. Journal of Pediatric Psychology, 39(5), 521-531.
Pichler, A., Khalil, M., Langkammer, C., Pinter, D., Ropele, S., Fuchs, S., ... & Fazekas, F. (2019). The impact of
vascular risk factors on brain volume and lesion load in patients with early multiple sclerosis. Multiple Sclerosis
Journal, 25(1), 48-54.
Schorner, A., & Weissert, R. (2019). Patients with Epileptic Seizures and Multiple Sclerosis in a Multiple Sclerosis
Centre in Southern Germany Between 2003-2015. Frontiers in Neurology, 10, 613.
Segal, Z. V., Teasdale, J. D., Williams, J. M., & Gemar, M. C. (2002). The mindfulness‐based cognitive therapy
adherence scale: Inter‐rater reliability, adherence to protocol and treatment distinctiveness. Clinical Psychology &
Psychotherapy, 9(2), 131-138.
Veauthier, C., & Paul, F. (2014). Sleep disorders in multiple sclerosis and their relationship to fatigue. Sleep
medicine, 15(1), 5-14.
Walker, L., & Colosimo, K.(2011). Mindfulness,self-compassion and happiness in non-mediators A theoretical and
empirical examination, Personality and Individual Differences, 50, 222-227.
Wang, C. X., & Greenberg, B. M. (2018). Pediatric Multiple Sclerosis: From Recognition to Practical Clinical
Management. Neurologic clinics, 36(1), 135-149.
Whitehouse, C. E., Fisk, J. D., Bernstein, C. N., Berrigan, L. I., Bolton, J. M., Graff, L. A., ... & Walker, J. R. (2019).
Comorbid anxiety, depression, and cognition in MS and other immune-mediated disorders. Neurology, 92(5), e406-
e417.
Williams, M., & Penman, D.(2012). Mindfulness: A practical guide to finding peace in a frantic world. Piatkus.co.uk.
Witkiewitz, K., & Bowen, S. (2010). Depression, craving, and substance use following a randomized trial of
mindfulness-based relapse prevention. Journal of consulting and clinical psychology, 78(3), 362.
Witkiewitz, K., Marlatt, G. A., & Walker, D. (2005). Mindfulness-based relapse prevention for alcohol and substance
use disorders. Journal of Cognitive Psychotherapy, 19(3), 211-228.