مدل‌یابی ساختاری راهبردهای مقابله‌ای و خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2: بررسی نقش واسطه‌ای خودکارآمدی و سخت رویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه روانشناسی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی.

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی،کرج، ایران.

3 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 استادیار گروه روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر نیز مدل‌یابی ساختاری راهبردهای مقابله-ای و خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2؛ بر اساس نقش واسطه‌ای خودکارآمدی و سخت رویی بود.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر به لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی و از منظر هدف بنیادی بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراکز درمانی شبکه بهداشت و درمان خمینی شهر اصفهان بود که به صورت تصادفی تعداد 400 نفر (پنج برابر تعداد مجموع سوالات پرسشنامه‌ها) به عنوان نمونه انتخاب و وارد پژوهش شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های خودمراقبتی نیکنامی و همکاران (1392)، سخت‌ رویی کوباسا (1976)، خودکارآمدی شرر، راهبردهای مقابله‌ای لازاروس و و فولکمن استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری و از طریق نرم افزار لیزرل انجام شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که نسبت مربع کای به درجه آزادی (X2/df)، شاخص نیکویی برازش (GFI)، شاخص برازش هنجارشده (NFI)، شاخص برازش تطبیقی (CFI)، شاخص برازش اضافی (IFI)، شاخص برازش نسبی (RFI)، شاخص توکر-لوئیس (TLI) و ریشه مجذور مانده‌ها (RMR) معنادار و مطلوب هستند و مدل برازش مناسبی دارد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های به دست آمده نشان می‌دهد که در رابطه بین راهبردهای مقابله‌ای با خودمراقبتی بیماران دیابتی نوع 2، سخت رویی و خودکارامدی نقش میانجیگرایانه ایفا می‌کنند. از این‌رو، برای افزایش خودمراقبتی بیماران دیابتی، می‌توان به تقویت سخت رویی و خودکارآمدی آنان اقدام کرد. همچنین با آموزش راهبردهای مقابله‌ای مثبت می‌توان به تقویت خودکارآمدی و سخت رویی دست زد و این منجر به افزایش خودمراقبتی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Modeling of Coping and Self-Care Strategies in Patients with Type 2 Diabetes: A Mediating Role of Self-Efficacy and Hardiness

نویسندگان [English]

  • soroor arshi 1
  • Maryam Kalhornia Golkar 2
  • hasan ahadi 3
  • Mastooreh Sedaghat 4
1 Ph.D. student, Department of Psychology, UAE Branch, Islamic Azad University, Dubai, UAE.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
3 Professor, Department of Psychology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
4 Department of Psychology, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background and Aim: The aim of the present study was to structurally model coping strategies and self-care in patients with type 2 diabetes; It was based on the mediating role of self-efficacy and rigidity.
Materials and Methods: The present study was a correlational descriptive method and a fundamental goal. The statistical population of this study included all patients with type 2 diabetes in Khomeini Khomeini Health Network in Isfahan. 200 people (five times the total number of questionnaire questions) were randomly selected as the sample and entered the study. For data collection, Niknam et al.'s (2013) self-care questionnaire, Kubasa (1976) hardiness, Scherer self-efficacy, Lazarus and Volkman and coping strategies were used. Data analysis was performed using structural equations and LISREL software.
Findings: The results of data analysis showed that the ratio of chi-square to degree of freedom (X2 / df), good fit index (GFI), normalized fit index (NFI), adaptive fit index (CFI), excess fit index (IFI), relative fit index (RFI), Tucker-Lewis index (TLI) and square root of residues (RMR) are significant and desirable and have a good fit model.
Conclusion: The findings show that rigidity and self-efficacy play a mediating role in the relationship between coping strategies and self-care of type 2 diabetic patients. Therefore, to increase the self-care of diabetic patients, it is possible to strengthen their assertiveness and self-efficacy. Also, by teaching positive coping strategies, self-efficacy and perseverance can be strengthened, and this leads to increased self-care.

کلیدواژه‌ها [English]

  • coping strategies
  • self-care
  • self-efficacy
  • hardiness
  • and patients with type 2 diabetes

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار