تدوین مدل علائم نوموفوبیا در دانش‌آموزان بر اساس سبک دلبستگی و سواد رسانه‌ای با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی ، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی ، قم، ایران.

2 استاد تمام،گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استاد تمام، گروه مشاوره، دانشگاه خوارزمی،تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: گوشی‌های هوشمند با دسترسی به اینترنت که جایگزین رایانه‌ها شده‌اند، به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی تبدیل و زندگی را آسان‌تر کرده‌اند. اما در کنار این ویژگی‌های مثبت، اثرات منفی مختلفی نیز وجود دارد. بنابراین، استفاده از گوشی‌های هوشمند می‌تواند مشکل‌آفرین نیز باشد. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل علائم نوموفوبیا در دانش آموزان براساس سبک دلبستگی و سواد رسانه ای با میانجی گری اعتیاد به اینترنت انجام گرفت.
روش کار: روش این مطالعه از نوع توصیفی - همبستگی با تکیه بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این مطالعه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول دولتی شهر قم بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه­ای نمونه­ای به حجم 306 نفر انتخاب شدند (306= n). ابزار جمع آوری داده­ها پرسشنامه نوموفوبیا ایلدیریم و کوریا (2015)، پرسشنامه دلبستگی بزرگسال هازان و شاور (1987)، پرسشنامه سواد رسانه­ای فلسفی (1393) و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (1999) بود.
نتایج
تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افزار لیزرل نشان داد سبک دلبستگی اجتنابی با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت بر علائم نوموفوبیا تأثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p، 54/0=β)؛ سبک دلبستگی اضطرابی با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت بر علائم نوموفوبیا تأثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p، 56/0=β)؛ سبک دلبستگی ایمن با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت بر علائم نوموفوبیا تأثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p، 51/0- =β)؛ سواد رسانه‌ای با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت بر علائم نوموفوبیا تأثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p، 57/0=β)؛ سبک دلبستگی اجتنابی بر علائم نوموفوبیا تأثیر مستقیم دارد (05/0>p، 36/0=β)؛ سبک دلبستگی اضطرابی بر علائم نوموفوبیا تأثیر مستقیم دارد (05/0>p، 41/0=β)؛ سبک دلبستگی ایمن بر علائم نوموفوبیا تأثیر مستقیم دارد (05/0>p، 39/0- =β)؛ سواد رسانه‌ای بر علائم نوموفوبیا تأثیر مستقیم دارد (05/0>p، 41/0- =β) و اعتیاد به اینترنت بر علائم نوموفوبیا تأثیر مستقیم دارد (05/0>p، 78/0=β).
نتیجه گیری
در نتیجه، مدل علائم نوموفوبیا در دانش‌آموزان براساس سبک دلبستگی و سواد رسانه‌ای با میانجی‌گری اعتیاد به اینترنت با داده‌های تجربی برازش دارد. توصیه می­شود برنامه‌های مداخله‌ای در مدارس برای نوجوانان در آسیب‌پذیرترین جمعیت‌هایی که با اثرات نامطلوب استفاده از گوشی‌های هوشمند، به‌ویژه رفتار نوموفوبیک مواجه هستند، طراحی و اجرا شود.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Developing A Model Of Symptoms Of Nomophobia In Students Based On Attachment Style And Media Literacy With The Mediation Of Internet Addiction

نویسندگان [English]

  • Soleyman Soleymani 1
  • Parvaneh Mohamadkhani 2
  • Kianoosh Zahrakar 3
1 PhD student General Psychology , Department of Psychology, Qom Branch , Islamic Azad University,Qom ,Iran.
2 Full Professor, Department of Clinical Psychology, University of Rehabilitation Sciences and Social Health, Tehran, Iran.)Corresponding author(
3 Full Professor, Department of Counseling, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Smartphones have become an integral part of life by replacing computers with internet access and making life easier. But along with these positive features, there are also various negative effects. Therefore, the use of smartphones can also be problematic. The present study was conducted with the aim of developing a model of nomophobia symptoms in students based on attachment style and media literacy with the mediation of Internet addiction. The method of this study was descriptive-correlation based on the structural equation model. The statistical population of this study was the male students of the first secondary school in the city of Qom, who were selected using the random sampling method of sample clusters with a volume of 306 people (n = 306). The tools of data collection were Yildirim and Correa's Nomophobia Questionnaire (2015), Hazan and Shaver's Adult Attachment Questionnaire (1987), Philosophical Media Literacy Questionnaire (2013) and Young's Internet Addiction Questionnaire (1999). Data analysis using structural equation modeling method and Lisrel software showed that avoidant attachment style has an indirect effect on nomophobia symptoms with the mediation of Internet addiction (p<0.05, β=0.54); Anxious attachment style has an indirect effect on nomophobia symptoms with the mediation of Internet addiction (p<0.05, β=0.56);Secure attachment style has an indirect effect on nomophobia symptoms through the mediation of Internet addiction(β = -0.51, p < 0.05); Media literacy has an indirect effect on the symptoms of nomophobia through the mediation of Internet addiction (p<0.05, β=0.57);Avoidant attachment style has a direct effect on nomophobia symptoms (p<0.05, β=0.36)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nomophobia
  • attachment style
  • media literacy
  • Internet addiction