اثربخشی آموزش شفقت به خود بر امیدواری به روابط سازنده در مادران دارای کودکان استثنایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 ستاد تمام و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

3 گروه روانشناسی سلامت، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، البرز، ایران

4 دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید رجائی، تهران، ایران.

5 استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: تولد فرزند با ناتوانی، مادران را با آسیب‌های روانی، هیجانی و اجتماعی متنوعی مواجه می‌سازد. بر این اساس هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش شفقت به خود بر امیدواری به روابط سازنده در مادران دارای کودکان استثنایی بود.
روش کار:  روش پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل مادران دارای کودک استثنائی بود که کودک آنها در یکی از مدارس استثنائی شهر رفسنجان در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول آموزش بودند که تعداد آنان در مجموع 320 نفر بود. در این مطالعه 37 مادر دارای کودک استثنایی به روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. مادران حاضر در گروه آزمایش به مدت 12 هفته تحت آموزش شفقت به خود (12 جلسه) قرار گرفتند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این مطالعه شامل پرسشنامه امیدواری به روابط سازنده (اسنایدر و همکاران، 1991) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم‌افزار اماری SPSS ویرایش 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: نتایج نشان داد که آموزش شفقت به خود بر امیدواری به روابط سازنده (0001>P؛ 58/0=Eta؛ 57/47=F) در مادران دارای کودکان استثنایی تأثیر معناداری داشته است.
نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، آموزش شفقت به خود با تمرکز بر تصویرسازی شفقت نسبت به خود و دیگران، استفاده از درماندگی خلاق، تصریح اهداف ارزشمند، تقویت رفتارهای شفقت‌آمیز و توسعه رفتارهای هوشمندانه، می‌تواند به عنوان روشی موثر در جهت بهبود امیدواری به روابط سازنده مادران دارای کودکان استثنایی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Self-Compassion Training on Hoping for Constructive Relationships of Mothers with Exceptional Children

نویسندگان [English]

  • Zahra AHMADI KAZEM ABADI 1
  • Fariborz Dortaj Rabari 2
  • Hasan Ahadi 3
  • Sadegh Nasri 4
  • Fatemeh Ghaemi 5
1 PhD student in Educational Psychology, Department of Educational Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Unit, Tehran, Iran.
2 Full professor and member of the academic board of Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
3 Department of Health Psychology, Islamic Azad University of Karaj, Alborz, Iran
4 Associate Professor and member of the faculty of Shahid Rajaee University, Tehran, Iran.
5 Visiting Professor of Islamic Azad University, Department of Science and Research, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction and purpose: The birth of a child with a disability causes mothers to face various psychological, emotional and social injuries. according to this the present study was conducted to investigate the effectiveness of self-compassion training on hoping for constructive relationships of mothers with exceptional children.
Methodology: The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group design. The statistical population of the research included mothers with exceptional children whose children were studying in one of the exceptional schools of Rafsanjan city in the academic year of 2019-2019, and their number was 320 in total. 37 mothers with exceptional children were selected through voluntary sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups. The experimental group received self-compassion training during twelve sessions. The applied questionnaires included Hope Questionnaire (Snyder et al, 1991). The data from the study were analyzed through Covariance using SPSS statistical software version 23.
Findings: The results showed that self-compassion training has significant effect on the hoping for constructive relationships (F=47.57; Eta=0.58; P<0001) in mothers with exceptional children.
Conclusion: According to the findings of the present study, self-compassion training can be used as an efficient method to improve hoping for constructive relationships of mothers with exceptional children through focusing on the method of Visualizing compassion for self and others, using creative helplessness, articulating worthwhile goals, fostering compassionate behaviors, and developing intelligent behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-compassion training
  • hoping for constructive relationships
  • exceptional children
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 65، شماره 5
آذر-دی1401
آذر و دی 1401

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار