اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر حل مسئله و تعلل ورزی در افراد با اختلال افسردگی پایدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد بالینی، گروه روان‌شناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

مقدمه: اختلال افسردگی اساسی یکی از شایع‌ترین و پرهزینه ‌ترین اختلالات روانپزشکی در سراسر جهان است. از جمله مشکلات شایع در افراد مبتلا به افسردگی اساسی، تعلل ‌ورزی و ناتوانی در حل مسائل و چالش‌های روزمره است. این مشکلات می‌تواند بر کیفیت زندگی، عملکرد شغلی و روابط اجتماعی آنها تأثیر منفی بگذارد. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری در کاهش تعلل‌ورزی و بهبود مهارت حل مسئله در افراد مبتلا به افسردگی اساسی انجام شده است.
روش: در این پژوهش آزمایشی با طرح خط پایه چندگانه، تعداد چهار آزمودنی مبتلا به اختلال افسردگی اساسی از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها در سه مرحله خط پایه، مداخله (درمان شناختی-رفتاری) و پیگیری از طریق مشاهدات مستقیم، گزارش خودآزمودنی و پرسشنامه ‌های استاندارد تعلل ‌ورزی و حل مسئله جمع ‌آوری گردید. سپس داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی مانند تحلیل دیداری نمودارها، درصد داده ‌های غیرهمپوش و محاسبه اندازه اثر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج: یافته ‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری باعث کاهش معنادار تعلل ‌ورزی و بهبود قابل ملاحظه در مهارت حل مسئله در آزمودنی ‌های مورد مطالعه شده است. محاسبه شاخص‌های آماری نظیر درصد داده‌های غیرهمپوش (88 درصد) و اندازه اثر کوهن (d=2.41) برای تعلل ‌ورزی و شاخص SMD=-2.42 برای حل مسئله، تأییدکننده تأثیر مثبت و قابل توجه این روش درمانی بر کاهش این مشکلات بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of cognitive-behavioral therapy on procrastination, problem solving and self-efficacy of people with depressive disorder

نویسندگان [English]

  • Mona Modaresi 1
  • Mahboobe Taher 2
1 MSC Clinical Student. Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran. (Corresponding Author)
چکیده [English]

Major Depressive Disorder (MDD) is one of the most prevalent and costly psychiatric disorders globally. Among the common problems faced by individuals with MDD are procrastination and deficits in problem-solving abilities, which can negatively impact their quality of life, occupational functioning, and social relationships. This study aimed to investigate the effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy (CBT) in reducing procrastination and enhancing problem-solving skills among individuals with MDD.
Methods: In this multiple-baseline experimental study, four participants diagnosed with MDD were selected using a purposive sampling method. Data were collected during baseline, intervention (CBT), and follow-up phases through direct observations, self-reports, and standardized measures of procrastination and problem-solving. The data were then analyzed using descriptive and inferential statistical methods, including visual analysis of graphs, calculation of non-overlapping data percentages, and effect size estimation.
Results: The findings of this study revealed that CBT significantly reduced procrastination and substantially improved problem-solving abilities in the participants. The calculation of statistical indices, such as the percentage of non-overlapping data (88%) and Cohen's d effect size (d=2.41) for procrastination, and the SMD=-2.42 for problem-solving, confirmed the positive and substantial impact of this therapeutic approach in alleviating these difficulties.
Conclusion: Based on the findings of this study, it can be concluded that CBT can be an effective and efficient treatment approach for reducing procrastination and enhancing problem-solving skills in individuals with MDD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Major depressive disorder
  • procrastination
  • problem solving
  • cognitive-behavioral therapy