ساخت و اعتباریابی آزمون ارزیابی شناختی از طریق تحلیل عامل غیرخطی بر روی دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سنجش و اندازه گیری،گروه روانشناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران(نویسنده مسئول)

3 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

چکیده

مقدمه: به منظور بهبود وضعیت روانشناختی و تحصیلی دانش آموزان، داشتن ابزار معتبر برای ارزیابی شناختی آنها یکی از عوامل ضروری به نظر می رسد؛ هدف از این پژوهش ساخت و اعتبار یابی آزمون ارزیابی شناختی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر تهران بود.
روش کار: پژوهش حاضر با روش توصیفی –پیمایشی و از نوع اعتبار یابی آزمون انجام شد. جامعه پژوهش شامل دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر تهران بود. نمونه پژوهش تعداد 300 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه اول بودند که به‌صورت تصادفی خوشه‌ای انتخاب‌شده و به آزمون محقق ساخته و نیز آزمون استنفورد بینه پاسخ دادند. جهت تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی خطی، همسانی درونی، روایی ملاکی و همبستگی پیرسون استفاده شد.
نتایج: یافته‌های به‌دست‌آمده از تحلیل عامل غیرخطی با نرم‌افزار NOHARM نشان داد که مؤلفه‌های شناختی از پنج عامل دانش، استدلال سیال، حافظه فعال، پردازش دیداری فضایی، حافظه کمی تشکیل‌شده است. نتایج KR20 همسانی کل را در سه رده سنی 13 تا 15 تائید کرد. به‌منظور بررسی روایی آزمون، از روش روایی ملاکی به شیوه هم‌زمان با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون استفاده‌شده که در هر رده سنی ضریب همبستگی بالای 58/0 را نشان داد p<0/01)). به‌منظور بررسی روایی آزمون از روش روایی محتوایی با استفاده ازنظر متخصصان استفاده شد که 79/0 به دست آمد. ضریب پایایی کل آزمون در هر سه گروه سنی بین 73/0 تا 80/0 نشان داده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان عنوان کرد که پرسشنامه محقق ساخته ارزیابی شناختی در بین دانش آموزان مقطع متوسطه اول از خصوصیات روان‌سنجی قابل قبولی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development and Validation of a Cognitive Assessment Test Using Nonlinear Factor Analysis on Students

نویسندگان [English]

  • Atefe Sohrabi Omabad 1
  • Mahnaz Askrian 2
  • Beheshteh niusha 3
1 PhD student in Measurement and Assessment, Department of Psychology, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran.
2 Assistant Professor Department of Psychology, Faculty of Humanities, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran.
3 Associate Professor Department of Psychology, Faculty of Humanities, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran.
چکیده [English]

Introduction: In order to improve the psychological and academic status of students, having an authentic tool for their cognitive evaluation seems to be one of the essential factors. The aim of this study was to develop and validate a cognitive assessment test for junior high school students in Tehran.
Method: The research was conducted using a descriptive-survey design and an instrument validation method. The research population consisted of all junior high school students in Tehran. The research sample consisted of 300 randomly selected junior high school students who completed the researcher-made test and the Stanford-Binet test. Linear factor analysis, internal consistency, criterion validity, and Pearson correlation were used to analyze the data.
Findings: The findings obtained from the nonlinear factor analysis using the NOHARM software showed that the cognitive components were formed by five factors: knowledge, fluid reasoning, working memory, visuospatial processing, and quantitative memory. The results of KR20 confirmed the overall internal consistency in the three age groups 13 to 15. To assess the test's validity, a concurrent criterion validity method was used, employing the Pearson correlation coefficient, which showed a correlation coefficient above 0.58 in each age group (p<0.01). Content validity was assessed using the judgment of experts, yielding a value of 0.79. The overall reliability coefficient of the test ranged from 0.73 to 0.80 in all three age groups.
Conclusion: Based on the research findings, it can be concluded that the researcher-made cognitive assessment questionnaire has acceptable psychometric properties among junior high school students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Validation
  • Reliability
  • Validity
  • Cognitive Assessment
  • Students