مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودشفقتی بیماران دیالیزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی، گروه روان شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

2 گروه روان شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران (نویسنده مسئول)

3 گروه روان شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

4 گروه پزشکی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودشفقتی بیماران دیالیزی انجام شد.
روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری بود، جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران دیالیزی مراجعه کننده به مرکز دیالیز بیمارستان خاتم الانبیا در شهرستان شاهرود در سال 1402 به تعداد 211 نفر بودند. نمونه پژوهش شامل 45 نفر و روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. ابزارهای پژوهش شامل؛ پرسشنامه خودشفقتی نف (2003)، پروتکل درمان شناختی-رفتاری (والساراج و همکاران، 2021) و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی(سگال و همکاران، 2013) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس آمیخته تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: نتایج نشان داد که دو شیوه مداخله درمان شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودشفقتی بیماران دیالیزی در پس آزمون اثر معنی­دار داشت. بین نمرات خودشفقتی در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری صرف نظر از نوع مداخله، تفاوت وجود داشت. از بین دو روش‌ مداخله درمان شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، درمان شناختی رفتاری در افزایش خودشفقتی در بیماران دیالیزی موثرتر بود (001/0>P)
نتیجه‌گیری: با هر دو روش درمان شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی به ویژه درمان شناختی رفتاری که موثرتر بود، می­توان بهبودی بیماران دیالیزی را تسریع کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the effectiveness of cognitive behavioral therapy group and cognitive therapy based on mindfulness on self-compassion in hemodialysis patients

نویسندگان [English]

  • Bahareh Hasani 1
  • Farahnaz Meschi 2
  • Biuok Tajeri 3
  • Alireza Shokrgozar 3
  • Nasrin Razavianzadeh 4
1 Ph.D Student, Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
2 Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran (Corresponding Author)
3 Department of Health Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
4 Department of Medical Sciences, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran
چکیده [English]

Introduction: The aim of comparing the effectiveness of cognitive behavioral therapy group and cognitive therapy based on mindfulness on self-compassion in hemodialysis patients. 
Methods: The research method was a semi-experimental pre-test-post-test with a control group with follow-up. The statistical population of this research included all hemodialysis patients referred to the dialysis center of Khatam Al-Anbia Hospital in Shahrood city in 1402, numbering 211 people. The research sample included 45 people and the purposive sampling method was used. Research tools include; The questionnaire was the self-compassion questionnaire of Neaf (2003), as well as the therapeutic protocol of cognitive-behavioral therapy (Valsaraj et al., 2021) and cognitive therapy based on mindfulness (Segal et al., 2013) was used. The data was analyzed using the statistical test of mixed analysis of variance.
Results: The findings showed that the two intervention methods of cognitive behavioral therapy and cognitive therapy based on mindfulness had a significant effect on improving self-compassion in hemodialysis patients in the post-test. There was a difference between the scores of the self-compassion in the three stages of pre-test, post-test and follow-up regardless of the type of intervention. Among the two intervention methods of cognitive behavioral therapy and cognitive therapy based on mindfulness, cognitive behavioral therapy was more effective in increasing self-compassion in hemodialysis patients (P<0.001).
Conclusion: It can be concluded that with both methods of cognitive behavioral therapy and cognitive therapy based on mindfulness, especially cognitive behavioral therapy which was more effective, the recovery in hemodialysis patients can be accelerated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Behavioral Therapy
  • Cognitive Therapy Based on Mindfulness
  • Self-Compassion
  • Hemodialysis Patients
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 67، شماره 5 - شماره پیاپی 5
آذر-دی 1403
آذر و دی 1403
صفحه 1367-1378

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار