مقایسه‌ اثربخشی‌ واقعیت درمانی‌ و معنادرمانی‌ بر خودگویی‌های‌ درونی‌ و سبک‌ زندگی‌ ارتقادهنده‌ سلامت‌ بیماران‌ مبتلا به‌ دیابت‌

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی, گروه روانشناسی , واحد ارومیه, دانشگاه آزاد اسلامی, ارومیه, ایران.

2 استادتمام، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استادیار، گروه روانشناسی ورزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

10.22038/mjms.2025.85249.4892

چکیده

مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی‌ واقعیتدرمانی‌ و معنادرمانی‌ بر خودگویی‌های‌ درونی‌ و سبک‌ زندگی‌ ارتقادهنده‌ سلامت‌ بیماران‌ مبتلا به‌ دیابت‌ انجام شد. روش پژوهش حاضر شبه‌آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس‌آزمون چندگروهی به همراه پیگیری سه‌ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی افراد مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مرکز دیابت تابان واقع در شهر تهران بود. با استفاده از روش هدفمند و دردسترس تعداد 45 نمونه از میان بیمارانی که حداقل سه سال سابقه ابتلا به دیابت نوع دو داشتند انتخاب شدند و در سه گروه 15 نفری به روش تصادفی گمارش شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه خودگویی کالوت و همکاران (2005) و پرسشنامه سبک‌ زندگی‌ ارتقادهنده‌ سلامت والکر و هیل-پلرکی (1996) بود. گروه آزمایشی اول پس از انجام پیش‌آزمون، در 8 جلسه گروهی مورد مداخله درمان واقعیت‌درمانی گلاسر براساس پروتکل تنظیم‌شده، قرار گرفت. گروه آزمایشی دوم پس از انجام پیش‌آزمون، در 8 جلسه گروهی مورد مداخله درمان معنادرمانی فرانکل براساس پروتکل تنظیم‌شده، قرار گرفت. گروه کنترل نیز پس از انجام پیش‌آزمون مورد هیچ مداخله‌ای قرار نگرفت. از هر سه گروه پس از اتمام 8 جلسه، پس‌آزمون گرفته شد و سپس بعد از گذشت سه ماه از انجام مداخله، مرحله پیگیری با اجرای مجدد پرسشنامه‌های پژوهش انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر نشان داد واقعیت درمانی خودگویی منفی را در مبتلایان به دیابت کاهش و خودگویی مثبت را در آنان افزایش می‌دهد. معنادرمانی خودگویی مثبت را در بیماران مبتلا به دیابت افزایش و خودگویی منفی را در آنان کاهش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the effectiveness of reality therapy and meaning therapy on internal self-talk and health-promoting lifestyle in patients with diabetes

نویسندگان [English]

  • Samane Besharatian 1
  • Ali khademi 2
  • Ali Jalili 3
1 Ph.d. student General Psychology, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
2 Full Professor, Department of Psychology , Urmia Branch , Islamic Azad University , Urmia, Iran. (Corresponding author)
3 Assistant Professor, Department of Sport Psychology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study aimed to compare the effectiveness of reality therapy and meaning therapy on internal self-talk and health-promoting lifestyle of patients with diabetes. The present study method was a quasi-experimental design with a multi-group pre-test-post-test design with a three-month follow-up with a control group. The statistical population included all people with diabetes referring to Taban Diabetes Center in Tehran. Using a purposive and accessible method, 45 samples were selected from among patients who had at least three years of type 2 diabetes and were randomly assigned to three groups of 15. The data collection tools were the self-talk questionnaire of Callot et al. (2005) and the health-promoting lifestyle questionnaire of Walker and Hill-Plerki (1996). After the pre-test, the first experimental group was subjected to Glaser reality therapy intervention in 8 group sessions based on the established protocol. The second experimental group, after the pre-test, underwent 8 group sessions of Frankl's semantic therapy intervention based on the established protocol. The control group did not undergo any intervention after the pre-test. All three groups were given a post-test after completing 8 sessions, and then, after three months of the intervention, the follow-up phase was conducted by re-administering the research questionnaires. Data analysis using repeated measures analysis of variance showed that reality therapy reduces negative self-talk in diabetic patients and increases positive self-talk in them. Meaning therapy increases positive self-talk in diabetic patients and reduces negative self-talk in them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reality therapy
  • semantic therapy
  • internal self-talk
  • health-promoting lifestyle
  • diabetes