اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر خوردن (MB-EAT) بر مراقبت از خود (خودمراقبتی) افسردگی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

2 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی زاهدان، زاهدان، ایران

3 دانشجوی دکتری روانشناسی آزاد اسلامی زاهدان، زاهدان، ایران.

4 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی زاهدان، زاهدان، ایران.

چکیده

مقدمه: شواهد جمع آوری شده نشان می دهد که تشخیص و درمان افسردگی در بیماران مبتلا به دیابت ممکن است تاثیر مطلوبی در کنترل قند خون داشته و شاید حتی از بروز عوارض ناشی از دیابت نیز جلوگیری کند یا آنرا به تأخیر بیفتد. هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر خوردن (MB-EAT) بر مراقبت از خود، افسردگی در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بود.
روش کار: طرح پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی آینده نگر بود که پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری و کنترل استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع 2 در شهر زاهدان بود که به مرکز بهداشت پزشکی مراجعه کردند. نمونه گیری به روش نمونه گیری دردسترس در مراکز بهداشتی و درمانی انجام شد و 30 بیمار براساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. شرکت کنندگان به طور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (15 نفر). پس از تصادفی سازی در گروه کنترل و گروه آزمایش، شرکت کنندگان در مداخله 5/1 ماهه شرکت کردند و سپس به دور دوم جمع آوری داده‎ها پرداخته شد.. برای جمع آوری داده‎ها از پرسشنامه افسردگی بک - نسخه دوم و پرسشنامه فعالیتهای خودمراقبتی استفاده شد. دادهها با استفاده از میانگین و انحراف معیار، آزمون لامبدا ویلکس، آزمون لون، آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، MANCOVA و آزمون بنفرونی بااستفاده از  نرم افزار آماری SPSS-20 استفاده شد.
نتایج: تجزیه و تحلیل چند متغیره کوواریانس (MANCOVA) نشان داد که تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته معنی دار است (001 / 0>P) و آموزش درمان ذهن آگاهی مبتنی بر خوردن  (MB-EAT) بر خودمراقبتی و همچنین افسردگی افراد دیابتی تأثیر داشت و همچنین اثرات آن پس از یک ماه پایدار مانده است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج، می‎توان نتیجه گرفت که آموزش درمان ذهن آگاهی مبتنی بر خوردن (MB-EAT) الگوی مؤثر است. در همین راستا توصیه می‎شود روانشناسان و مشاورانی که در بهداشت روان کار می‎کنند می‎توانند از MB-EAT برای بهبود مراقبت از خود و افسردگی بیماران بخصوص زنان مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Mindfulness-Based Eating Awareness Training (MB-EAT) on Self-Care, Depression in Women with Type II Diabetes

نویسندگان [English]

  • Ali Farnam 1
  • Hamidreza Mishekari 2
  • Lotfalh Saberian Borojeni 3
  • Zahra Karami Mohajeri 4
1 Associate Professor, Department of Psychology, University of Sistan and Baluchestan,Zahedan, Iran.
2 PhD student of Psychology, Islamic Azad University of Zahedan, Zahedan, Iran.
3 PhD student of Islamic Azad Psychology Zahedan, Zahedan, Iran.
4 PhD student of Psychology, Islamic Azad University of Zahedan, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Introduction: Evidence is accumulating to suggest that identification and treatment of depression in patients with diabetes may have a favorable effect on glycemic control and perhaps even prevent or delay diabetes-related complications. The purpose of this study was to investigate effectiveness of Mindfulness-Based Eating Awareness Training (MB-EAT) on self-care, depression in women with Type II Diabetes.
Methods: A prospective randomized controlled trial with pre-test, post-test, follow-up and control group was used. Static population included all of diabetic type II women in Zahedan city who referred to medical health center. Sampling has been done with convenience sampling method in medical health centers then we chose 30 patients according inclusion and exclusion criteria. Participants were randomly assigned to treatment group(n=15). Participants were randomly assigned to treatment group. Randomization was done after the collection of baseline data. After randomization into control and experimental group, participants proceeded through a 1.5-month intervention. Follow-up assessments occurred for both experimental and control groups in one month after the second data collection period. Beck Depression Inventory – Second Edition and Self-care Activities Questionnaire were used to gather data. Data was analyzed by mean and standard deviation, Wilks's lambda, Levene's test, Kolmogorov-Smirnov test, MANCOVA, Bonferroni's test were used by SPSS-20.
Results: Multivariate analysis of covariance (MANCOVA) showed that the effect of the independent variable on the dependent variable was significant (p < 0.001) and Mindfulness-Based Eating Awareness Training (MB-EAT) affected the self-care diabetes and also their depression, also effects of it have remained stable after one month.
Conclusion: According to the results, we can conclude that Mindfulness-Based Eating Awareness Training (MB-EAT) is effective pattern. In this regard, it is recommended psychologists and counselors working in mental health can use MB-EAT for improving of self-care and depression of patients specially women with Type II Diabetes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-Based Eating Awareness Training (MB-EAT)
  • Self-Care
  • Depression
  • Women
  • Type II Diabetes distress
  • infertile women
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 62، ویژه (روانشناسی)
ویژه روانشناسی
بهمن و اسفند 1398
صفحه 527-538

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار