پیش‌بینی گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر بر اساس سبک‌های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران. (نویسنده مسول)

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت جام، ایران.

چکیده

مقدمه و هدف: به بیان اکثر روان‌شناسان و محققان حوزه رفتارشناسی دوره نوجوانی دوره‌ای حساس و بسیار حیاتی است. هرگونه کوتاهی در تربیت نوجوانان در این دوره، لطمات جبران‌ناپذیری را به بار خواهد آورد. هدف این مطالعه پیش‌بینی گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر بر اساس سبک‌های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت بود.
روش‌ کار: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 99-1398 بود. نمونه این پژوهش شامل تعداد 252 دانش‌آموز بود که به شیوه تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان (محمدزاده و احمدی، 1392)، سبک فرزندپروری نوجوانان (نقاشان، 1358) و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (واکر و همکاران، 1987) بود. تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین خطرپذیری نوجوانان با دو بعد سبک فرزندپروری (کنترل، محبت) و سه بعد سبک زندگی (رشد معنوی، مسئولیت‌پذیری سلامت و ورزش و فعالیت فیزیکی) رابطه معناداری وجود داشته (001≥p) و بین خطرپذیری نوجوانان با سه بعد سبک زندگی (روابط بین‌فردی، مدیریت استرس و تغذیه)؛ رابطه معناداری وجود ندارد (05/0≤p). همچنین بر اساس ضریب تعیین به دست آمده؛ سبک‌های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت در نوجوانان قادرند به میزان 30 درصد از تغییرات خطرپذیری نوجوانان را تبیین کنند. همچنین بر اساس ضرایب بتای به دست آمده؛ سبک زندگی سلامت تأثیر بیشتری نسبت به سبک فرزندپروری در بروز خطرپذیری نوجوانان دارند.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان داد که اثر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در نوجوانان بیشتر از سبک فرزندپروری در نوجوانان است. بنابراین برنامه‌ریزان آموزشی و تربیتی باید به سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت نوجوانان توجه کافی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting the Adolescents’ Tendency to High-Risk Behaviors According to Parenting Style and Healthy Life Style

نویسندگان [English]

  • Ebadollah Abbasi 1
  • Alireza Rajaei 2
  • Mohammad hosin Bayazi 3
  • Hamid Jafarian Yasar 3
1 Ph.D Student of Health Psychology, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran.(Corresponding author)
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Torbat-e Jam Branch, Islamic Azad University, Torbat-e Jam, Iran.
چکیده [English]

Introduction and purpose: According to most of the psychologists and researchers in the field of ethology, adolescence is a very sensitive and critical period. Any kind of negligence in educating the adolescents in this period can bring about irrecoverable damages. The purpose of the present study was to predict the adolescents’ tendency to high-risk behaviors according to parenting style and healthy life style.
Methodology: The research method was descriptive in correlational type. The statistical population included the secondary high school students in the city of Qom in academic year 2019-20. The research sample included 252 students who were selected through clustered random sampling method. The applied instruments included the adolescents’ risk (Mohammadzade and Ahmadi, 2013), adolescents’ parenting style (Naghashan, 1979) and health promoting life style (Walker et.al, 1987). the data analysis was conducted through Pearson correlation and multiple regression methods.
Findings: The results showed that there is a significant relationship between parenting style (control, affection) and three aspects of life style (spiritual growth, health accountability, and exercise and physical activity) and there is no significant relationship between the adolescents’ risk and three aspects of life style (interpersonal relationship, stress management and nutrition). Moreover, according to the calculated coefficient of determination, parenting styles and healthy life style in adolescents can explain 30% of the changes in their risk. Furthermore, according to the calculated Beta coefficient, healthy life style has more effect on the emergence of adolescents’ risk than the parenting style.
Conclusion: The findings of the present study showed that the effect of health promoting life style in the adolescents is more than that of the parenting style in them. Therefore, educational and training planners should sufficiently attend to the adolescents’ health promoting life style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adolescents’ risk
  • parenting style
  • health promoting life style
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 61، شماره 5
آذر و دی 1397
صفحه 3034-3046

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار