طراحی و اعتباریابی الگوی تدریس برای انواع محتوای آموزشی دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تکنولوژی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. رئیس اداره دوره دوم ابتدایی آموزش

2 دانشیار تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار تکنولوژی آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 استاد روش تحقیق و آمار، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه و هدف: شیوه تدریس معلمان نقشی بی‌بدیل در فرایند یادگیری دانش‌آموزان دارد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه­ها و چارچوب الگوی آموزشی مقطع ابتدایی بر مبنای انواع محتوای آموزشی جهت تدوین مدل درس­پژوهی و اعتباریابی درونی آن بود.
مواد و روش‌ها: روش این پژوهش آمیخته، از نوع طرح اکتشافی بود. در بخش کیفی برای به­دست آوردن الگوی طراحی آموزشی، از تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی برای اعتباریابی درونی از نظر متخصصان به روش پیمایشی پرسشنامه­ای استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی اسناد، منابع مکتوب و فیلم­های تدریس پروژه­های برگزیده برنامه­ی درس­پژوهی و در بخش کمی متخصصین و مدرسان حوزه درس­پژوهی و روش تدریس کتب درسی ابتدایی بودند. انتخاب نمونه­ها در هر دو بخش به­صورت هدفمند و در بخش کیفی تحلیل تدریس 124 فیلم برگزیده تدریس پروژه درس­پژوهی در بازه چهار سال تحصیلی 95-94 الی 98-97 انجام شد و در بخش کمی 34 نفر از متخصصین و مدرسین روش تدریس کتب درسی و روش تدریس در دانشگاه­ها و موسسات مختلف بودند. جمع­آوری داده­ها در بخش کیفی با استفاده از تحلیل محتوای منابع و  فیلم­های برگزیده، و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق­ساخته انجام گرفت.
یافته‌ها: طبق تحلیل محتوای انجام شده، هفت نوع محتوا شناسایی و الگوی مفهومی ارائه گردید سپس فیلم­ها بر مبنای هفت نوع محتوا طبقه­بندی و بعد از تحلیل محتوا و استخراج کدها، مؤلفه­ها در قالب الگوی گام­های تدریس متناسب برای انواع محتوا استخراج و ارائه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصله از اعتباریابی درونی بر اساس نظر متخصصان نشان داده است که الگوی آموزشی ارائه شده از اعتبار درونی بالایی برخوردار است و اثربخشی لازم را برای آموزش به دانش­آموزان مقطع ابتدایی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development and Validation of Teaching Pattern for Various Types of Teaching Content in Primary School

نویسندگان [English]

  • Hassan Shareiyat 1
  • Ismail Zaraii Zavaraki 2
  • Khadijeh Ali abadi 3
  • Ali Delavar 4
1 Ph.D. student of teaching technology , psychology and educational science faculty , Allameh Tabatabaee university, Tehran, Iran and the head of primary school teaching office of education department in Qom
2 Associate Professor of Educational Technology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
3 PhD Student in Educational Technology, Faculty of Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
4 Professor of Research and Statistics, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction and purpose: Teachers 'teaching methods play an irreplaceable role in students' learning process. Accordingly, the present study aims to determine  the  components  and  framework  of  teaching  pattern  of  primary  school based on the  teaching  content  to develop  the  lesson  study  model  and  estimate its  internal  validity.
Material and Methods: The research method was mixed exploratory. In qualitative  phase,  the  inductive  content  analysis  was  used  to  obtain  the teaching pattern, and  in  the  quantitative  phase,  the survey  method was utilized for  estimating internal validity. The statistical population of the qualitative phase comprised  written  resources  and the teaching  videos  of  selected  projects  of  lesson study planning and the quantitative phase comprised experts and professors  of  lesson study and  teaching method  of  primary  school books. In both phases, samples were selected purposefully.  In  qualitative  phase,  124  selected  videos  of teaching  the  lesson study  project  in  a four  year  interval ( from 2015 to 2016 and from 2018 to 2019) were  analyzed.  In quantitative   phase, 34  experts  and  professors  of  teaching  method  of  textbooks  and  teaching  method  in  universities  were selected. The qualitative  data  were collected by  analyzing  the  content  of  resources  and  selected  videos and the quantitative data were collected by the research-made questionnaire.
Findings: The result of content analysis revealed seven types of content and the conceptual pattern was proposed and the videos were classified accordingly.  Following  content  analysis and  code  extraction,  components  were  extracted  and   presented  in form  of  pattern of  teaching  steps appropriate for various  content.
Conclusion: Results  from  internal  validation  revealed  that  the proposed teaching  pattern has  high  internal validity  and is  appropriate for teaching primary  school students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • teaching pattern
  • types of teaching content
  • lesson study
  • validation of teaching pattern
  • teaching steps