آینده‌پژوهی وضعیت طلاق در نسل‌های آینده خانواده‌های ایرانی در افق چشم‌انداز توسعه 1420 با تأکید بر الگوی آسیب‌شناسی روانی اجتماعی خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای گروه روانشناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندر عباس، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.

چکیده

خانواده سالم زیربنای سلامت آینده جامعه و نیازمند راهکارهایی برای اصلاحات اجتماعی و فرهنگی است. از آنجا که طلاق در کشور ایران به نقطه بحران رسیده و بسیاری از خانواده‌ها با آن درگیر هستند، پژوهشگران زیادی را به تکاپو در بررسی این مسئله واداشته است. هدف اصلی این پژوهش آینده‌پژوهی وضعیت طلاق در نسل‌های آینده خانواده‌های ایرانی در افق چشم‌انداز توسعه 1420 با تأکید بر الگوی آسیب‌شناسی روانی اجتماعی خانواده است و این امر می‌تواند به ایجاد ارتباط بین مطالعات و دسترسی به یک نتیجه منسجم از میان مطالعات پراکنده کمک کند. روش پژوهش کیفی از نوع سناریونگاری بود. یکی از اهداف آینده‌پژوهی، "توصیف آینده‌های بدیل" است و سناریونگاری یکی از ابزارهای این هدف است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصین حوزه خانواده (جامعه‌شناسان، وکلای خانواده، روان‌شناسان، اساتید هیات علمی دانشگاه) در سال 1398 تشکیل دادند. در این پژوهش با توجه به اشباع داده‌ها تعداد 19 متخصص به شیوه هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. به ‌منظور تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از مصاحبه‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر متخصصان عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی-تربیتی، حقوقی-قانونی، روان‌شناختی، خانوادگی و عوامل مداخله‌گر در تشدید آمار طلاق در سال‌های پیش‌رو موثر است. همچنین نتایج بیانگر آن بود که تدوین سناریوهای محوری وضعیت طلاق در نسل‌های آینده خانواده ایرانی در افق چشم‌انداز توسعه 1420 با تأکید بر آسیب‌های روانی- اجتماعی می‌تواند بر وضعیت طلاق در آینده تاثیرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Future Studies on the Divorce Status in the Future Generations of Iranian Families in 2041 Development Vision Horizon with Emphasis on the Psychosocial Pathology Model of the Family

نویسندگان [English]

  • maryam sadat kolahi 1
  • azita amirfakhraei 2
  • eghbal zarei 3
1 PhD student in Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran.
چکیده [English]

Healthy family is the foundation of the future health of the society and it needs solutions for the social and cultural reforms. The divorce has reached its critical point in Iran and many families are involved in it, so it has caused many researchers to investigate this issue. The main purpose of the present study is to carry out future studies on the divorce status in the future generations of Iranian families in 2041 development vision horizon with emphasis on the psychosocial pathology model of the family and it can help making relationship among the studies and achieving a coherent result in the dispersed ones. The research method is qualitative in screenwriting type. One of the objectives of future studies is “describing alternative futures” and screenwriting is one of its mediums. The statistical population of this study included family specialists (sociologists, family lawyers, psychologists, faculty members) in 2019. Considering the data saturation, 19 specialists were selected through purposive sampling method and were interviewed through semi-structured interview. Content analysis was used to analyze the results of the interviews. The results showed that economic, social, cultural, academic-educational, legal-regulatory, psychological, and familial factors were intervening factors in increasing the frequency of divorce in coming years. Moreover, the results showed that codifying pivotal screens from divorce status with the emphasis on psychosocial damages can be effective on the divorce status in the future generations of Iranian families in 2041 development vision horizon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future studies
  • divorce status
  • future generations
  • 2014 development vision horizon

مراجع

احدی، ح.، عبداللهی، ا.، تاجری، ب.، حاجی علیزاده، ک. )1400 .)تدوین الگوی مفهومی عوامل شددکل دهنده طالق در پنج سددال اول زندگی: یک مطالعه
داده بنیاد. مجله علوم روانشناختی، 20(97 ،)11-1 .
تقوی دینانی، م.، باقری، ف.، خلعتبری، ج. )1399 .)مطالعه کیفی تجارب مردان و زنان طالق گرفته از عوامل روانشدددناختی موثر در طالق. مجله علوم
.213-228 ،)86(19 ،روانشناختی
خجسته مهر، ر.، بهمئی، ا.، سودانی، م.، عباسپور، ذ. )1399 .)تبیین فرایند شکل گیری طالق: یک پژوهش کیفی. دست آوردهای روانشناختی، 27(1- ،)23
 .46
سدعیدی، م. )1399 .)بررسدی مولفههای احسداس امنیت روانی خانوادههای ایرانی و آسدیبشدناسدی آن در خردهنظامهای خانواده وفرآیند رشددی فرزندان.
فرهنگ مشاورهوروان درمانی )فرهنگ مشاوره(، 11(41 ،)234-211.
طهرانی مقدم، ح.، شدددریعت باقری، م. )1397 .)ارتباط عملکرد خانواده با مسدددئولیت پذیری و ارضدددای نیازهای روانی پایه دانشآموزان پسدددردبیرسدددتانی .
 .221-235 ،)54(14 ،خانوادهپژوهی
کیانی، ن.، عارفی، م. )1394 .)مدل تحلیل مسیرروابط میان انسجام وانعطاف پذیری خانواده, تاب آوری و سالمت روانی دانشجویان. مشاورهوروان درمانی
 .22-49 ،)3(5 ،خانواده
مستوفی سرکاری، ا.، قمری، م.، حسینیان، س. )1398 .)مقایسه اثربخشی آموزش روانی براساس الگوی اولسون و مکمستر در عملکرد خانواده معلمان زن.
.23-39 ،)4(16 ،پژوهش و خانواده
هاشددمی، ا.، جعفری، ا. )1400 .)اثربخشددی آموزش خودمتمایزسددازی در بهبود فرآیند و محتوای خانواده در زوج های متقاضددی طالق توافقی. پژوهشهای
 .61-88 ،)77(20 ،مشاوره
Abbas, J., Aqeel, M., Abbas, J., Shaher, B., Jaffar, A., Sundas, J., Zhang, W.(2019). The moderating role of social
support for marital adjustment, depression, anxiety, and stress: Evidence from Pakistani working and nonworking
women. Journal of Affective Disorders, 244, 231-238.
Barnes, S.J., & Mattsson, J. (2016). Understanding current and future issues in collaborative consumption: A fourstage Delphi study. Technological Forecasting and Social Change, 104, 200-211.
Crespin-Boucaud, J., Hotte, R. (2021). Parental divorces and children’s educational outcomes in Senegal. World
Development, 145, 1054-1059.
González-Val, R., & Marcén, M. (2019). Unemployment, marriage and divorce. Applied Economics, 50(13),
1495-1508.
Lombardo, T. (2017). Future consciousness: the path to purposeful evolution. John Hunt Publishing.
Makhanova, A., McNulty, J.K., Eckel, L.A., Nikonova, L., Maner, J.K.(2018). Sex differences in testosterone
reactivity during marital conflict. Hormones and Behavior, 105, 22-27.
Martínez-Sanchis, P., Aragón-Amonarriz, C., Iturrioz-Landart, C. (2020). How the Pygmalion Effect operates in
intra-family succession: Shared expectations in family SMEs. European Management Journal, 38(6), 914-926.
Rijavec Klobučar, N. , & Simonič, B. (2019). Risk factors for divorce in Slovenia: A qualitative study of divorced
persons’ experience. Journal of Family Studies, 24(3), 291-306.
Sandbulte, J., Tsai, C., Carroll, J.M. (2021). Family’s health: Opportunities for non-collocated intergenerational
families collaboration on healthy living. International Journal of Human-Computer Studies, 146, 1025-1030.
Sbarra, D.A., Whisman, M.A. (2022). Divorce, health, and socioeconomic status: An agenda for psychological
science. Current Opinion in Psychology, 43, 75-78.
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 65، شماره 2
خرداد و تیر 1401
صفحه 854-869

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار