مدل ساختاری گرایش به اعتیاد دانشجویان براساس مولفه های تحمل پریشانی ، تمایزیافتگی و دشواری تنظیم هیجان با میانجی گری تکانشگری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی ، واحد تنکابن ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تنکابن، ایران.

2 دانشیار ، گروه روان‌شناسی ، واحد تنکابن ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تنکابن ، ایران .(نویسنده مسئول)

3 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارایه مدل ساختاری گرایش به اعتیاد دانشجویان براساس مولفه های تحمل پریشانی ، تمایزیافتگی و دشواری تنظیم هیجان با میانجی گری تکانشگری، اجراگردید. مطالعه توصیفی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه‌آزاد اسلامی واحدهای شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1400 بودند که به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای نمونه آماری انتخاب گردید. حجم نمونه با استفاده نرم‌افزار مبتنی‌بر معادله310 نفر بدست آمد که با احتساب نرخ10 درصد توزیع و پس از پیش‌پردازش 314 پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش شامل مقیاس‌های؛ تحمل پریشانی‌هیجانی(DTS-SF) ،مقیاس تمایزیافتگی خود- دیگران(SODS)، دشواری تنظیم‌هیجان( ERQ)، تکانشگری بارت (BIS-Brief) و گرایش به اعتیاد(SPQ) بود. علی‌رغم نرمال بودن توزیع، تحلیل داده‌ها به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری واریانس‌محور سوق پیداکرد که با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS-26 وSmart PLS با0.95 اطمینان و توانی برابربا 0.85 فرضیات علّی بررسی شد. نتایج آزمون مدل مفهومی نشان داد شاخص‌های برازش مدل اندازه‌گیری و ساختاری در وضعیت مطلوبی قرار دارد. سازه‌های تحمل پریشانی و دشواری تنظیم هیجان در سطح اطمینان 0.99 بر سازه تکانشگری تاثیر داشته است و تمام متغیرها دارای تاثیر معنادار مستقیم برگرایش به اعتیاد بوده است. همچنین بخشی از رفتار متغیرهای تحمل پریشانی و دشواری تنظیم هیجان بدون تاثیر معنادار تمایزیافتگی بر گرایش به اعتیاد منوط به حضور تکانشگری بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural model of students' addiction tendency based on components of stress tolerance, differentiation and difficulty of emotion regulation mediated by impulsivity

نویسندگان [English]

  • Najmeh Dezhkam 1
  • Mohammadreza Zarbakhsh Bahri 2
  • Ali Khaneh Keshi 3
1 PhD student Psychology , Department of Psychology , Tonekabon Branch , Islamic Azad University, Tonekabon , Iran.
2 Associate Professor ، Department of Psychology , Tonekabon Branch , Islamic Azad University, Tonekabon , Iran. )Corresponding author(
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Ayatollah Amoli Branch, Islamic Azad University, Amol, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to present a structural model of students' addiction tendency based on the components of stress tolerance, differentiation and difficulty of emotion regulation mediated by impulsivity. The study was a descriptive study of structural equations. The statistical population of the study was the students of Islamic Azad University of Tehran in the academic year 1300-1400, which was selected by cluster sampling. The sample size was obtained using software based on the equation of 310 people, which was distributed at a rate of 10% and 314 questionnaires were examined after pre-processing. Research tools include scales; Emotional Distress Tolerance (DTS-SF), Self-Differentiation Scale (SODS), Emotional Difficulty (ERQ), Barrett Impulsivity (BIS-Brief), and Addiction Tendency (SPQ). Despite the normality of the distribution, the data analysis was performed by modeling variance-based structural equations, which were tested using SPSS-26 and Smart PLS statistical software with 0.95 confidence and power equal to 0.85 causal hypotheses. The results of the conceptual model test showed that the measurement and structural model fit indices are in a good condition. Anxiety tolerance constructs and difficulty adjusting emotion at the 0.99 confidence level had an effect on the impulsivity construct and all variables had a significant direct effect on addiction tendency. Also, part of the behavior of the variables of tolerance for anxiety and difficulty in regulating emotion without a significant effect of differentiation on the tendency to addiction was dependent on the presence of impulsivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tendency to addiction
  • tolerance of distress
  • differentiation

مراجع

منابع:
اسدی مجره،سامره؛ اکبری ،بهمن.(1397).مدل ساختاری پرخاشگری بر اساس تنظیم هیجان،آلکسیتیما،تکانشگری و هیجان خواهی در دانشجویان.مجله علمی پژوهشی دانشگاه سبزوار،25(2)،819-828.
اسلام­پناه، محمدرضا،مهدیان،حسین، جاجرمی، محمود.(1398). برازش مدل­خطرپذیری نوجوانان ایرانی در زمینه اعتیاد با تاکید بر کارکرد خانواده و طرحواره­های ناسازگار، تحمل­پریشانی و تنظیم هیجان. فصلنامه اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد، 13(54)،67-90.
 اصل دهقان، فاطمه؛رضاییان، حمید؛حسینیان،سیمین.(1395).پیش‌بینی تمایزیافتگی و سبک دلبستگی دانش آموزان دبیرستانی براساس انعطاف‌پذیری خانواده،تمایزیافتگی و سبک دلبستگی والدین.فصلنامه خانواده و پژوهش، 32، 109–130.
اکبری‌بورنگ،محمد؛ محتشمی‌نیا،سمیه؛ سالاری‌فر،محمدحسین.(1396).تبیین‌ گرایش ‌به ‌اعتیاد ‌براساس ‌خود تمایزیافتگی و ناگویی خلقی در دانشجویان. مجله طب انتظامی، 6(2)،151–160.
امیری،حسن؛ قربانی،طاهره.(1398).مقایسه تحمل­پریشانی، تکانشگری، بازداری­ رفتاری و فعال­سازی رفتاری در افراد سوء مصرف­کننده مواد و افرادبه­هنجار شهر کرمانشاه.فصلنامه مطالعات مبارزه با  مواد مخدر،11(42) ،11-33.
امیری،سهراب؛سپهریان­آذر،فیروزه،ناصری تمرین،کبری.(1394).نقش راهبردهای نظم­جویی شناختی­هیجانی، تکانشگری و برون­گرایی در گرایش به اعتیاد اینترنت دانشجویان دانشگاه ارومیه .مجله علمی پژوهشی پژوهان،14(1)،1-11.
بساک­نژاد،سودابه؛عارفی،نیما؛ارشدی،نسرین.(1397).بررسی ­الگوی خوردن هیجانی، بدتنظیمی­هیجان، عزت­نفس ­و تکانشگری در بروز اعتیاد غذایی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی سلامت ،7 (12، 26)،132-145.
بشارت، محمدعلی؛ بزازیان، سعیده.(1393). بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان در نمونه ای از جامعه ایرانی. نشریه علمی- پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی،24(84)،61-70.
­پوررجبعلی­معافی،محمدعلی؛عبدی،رضا؛چلیپانلو،غلامرضا.(1396).نقش ابعاد نابه­هنجار شخصیت در پیش­بینی گرایش به مصرف مواد در دانشجویان با نقش میانجی تکانشگری.فصلنامه اعتیادپژوهی سوءمصرف مواد،  12(46)،235-254.
پیری،زهرا؛امیری­مجد ،مجتبی؛ بزازیان،سعیده؛ قمری،محمد.(1398).نقش میانجی راهبردهای مقابله­ای در رابطه بین دشواری تنظیم هیجان و اعتیاد به اینترنت.فصلنامه افق دانش دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی گناباد،26(1)،38-52.
جبرائیلی،هاشم؛ مرادی ،علیرضا؛ حبیبی،مجتبی.(1399). نقش واسطه­ای شاخص­های مصرف مواد در رابطه بین تکانشگری صفت و اختلال در تنظیم هیجانی با تکانشگری حالت بر مصرف­کنندگان مزمن متاآمفتامین. مجله ارمغان پژوهش،25(2)، 240-255.
حاج فیروزآبادی مرجان، امیری سیامک، بهرامی توران، خوش‌کشت سحر. (1395). بررسی شیوع گرایش به سوءمصرف مواد اعتیادآور در دانشجویان پسر دانشگاه علوم پزشکی البرز و ارتباط آن با سبک‌های هویتی آن‌ها. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز. ۶ (۱) :۶۵-۶۰
حاجی‌حسنی‌،مهرداد؛ هاشمی،فاطمه.(1398).پیش‌بینی‌ گرایش ‌به ­‌اعتیاد ‌دردانشجویان از ‌جهت‌گیری مذهبی و خود تمایزیافتگی. رویش روان شناسی،8(5)،19-25.
زهدی‌امویی،یوسف.(1396).نقش مولفه‌های راهبردهای شناختی تنظیم‌هیجان در پیش‌بینی میزان گرایش نوجوانان به‌مصرف مواد. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد روان شناسی بالینی کودک و نوجوان.دانشگاه‌تبریز.
فراهانی، محمد نقی؛ امین اسماعیلی، معصومه؛ باحشمت جویباری، شهاب.(1398).نقش واسطه­ای خود کارآمدی در رابطه بین تکانشگری و مقابله اجتنابی با عود مصرف مواد مخدر . فصلنامه اعتیاد پژوهی سو مصرف مواد، 13(51):143-166.
قمری‌گیوی،حسین؛مجرد، آرزو .(1395). پیش­بینی گرایش به اعتیاد با استفاده از سبک دلبستگی و تکانشگری. مجله سلامت و مراقبت دانشکده پرستاری و مامایی اردبیل ،18(1)،17-27.
کامکار،شبنم؛ فرخی،نورعلی؛ سلیمی بجستانی،حسین؛ مردانی­راد، مژگان.(1399). تدوین و آزمون مدل علی گرایش به اعتیاد دانشجویان براساس متغیرهای تحمل پریشانی و تمایزیافتگی با میانجی­گری ناگویی هیجانی. فصلنامه علمی پژوهشی اعتیاد پژوهی،14(55)،29-46.
مرادی، محسن ؛خیری، بهرام.(1395).روش­های پیشرو پی ال اس محور در تحقیقات، تحقیقات نوین بازاریابی. تهران :انتشارات تحلیل آماری ایران.
Aloi, M., Riccelli, C., Piterà, F., Notaro, M., Curcio, V., Pullia, L., ... & De Fazio, P. (2022). Impaired Metacognitive Differentiation, High Difficulty in Controlling Impulses and Non-acceptance of Emotions are Associated With the Severity of Gambling Disorder. Journal of Gambling Studies, 1-11
Anand, A. D., Chen, Y., Lindquist, K. A., Daughters, S. B., Anand, D., & Lindquist, K. A. (2017). Emotion differentiation predicts likelihood of initial lapse following substance use treatment. Drug and Alcohol Dependence, 180, 439–444.
Barnes, G. E., Jansson, M., Stockwell, T., & Leadbeater, B. (2014). Addiction Prone Personality characteristics and alcohol and marijuana dependence. Personality and Individual Differences, 60(2014), S25.
Cavalli, Jessica M., and Anita Cservenka. (2021). Emotion Dysregulation Moderates the Association Between Stress and Problematic Cannabis Use. Frontiers in psychiatry, 11, 1537.‏
Cavicchioli, Marco, Giulia Vassena, Mariagrazia Movalli, and Cesare Maffei.) 2018(. “Addictive Behaviors in Alcohol Use Disorder: Dysregulation of Reward Processing Systems and Maladaptive Coping Strategies.” Journal of Addictive Diseases 37(3–4): 173–84..
Charles, Nora E., Paula N. Floyd, and Christopher T. Barry). 2021(. “The Structure, Measurement Invariance, and External Validity of the Barratt Impulsiveness Scale–Brief in a Sample of At-Risk Adolescents.” Assessment 28 (1): 116–27.
Cheron, Julian., & Kerchove d’Exaerde, A. D. (2021). Drug addiction: from bench to bedside. Translational psychiatry, 11(1), 1-14.
Chowdhury, N. S., Livesey, E. J., Blaszczynski, A., & Harris, J. A. (2017). Pathological Gambling and Motor Impulsivity : A Systematic Review with Meta-Analysis. Journal of Gambling Studies, 33(4), 1213–1234.
Christo, George et al. )2003(. “The Shorter PROMIS Questionnaire: Further Validation of a Tool for Simultaneous Assessment of Multiple Addictive Behaviours.” Addictive Behaviors 28(2): 225–48.
Costanza, A., Rothen, S., Achab, S., & Thorens, G. (2020). Impulsivity and Impulsivity-Related Endophenotypes in Suicidal Patients with Substance Use Disorders : an Exploratory Study. International Journal of Mental Health and Addiction, 1–16.
Deng, Xinmei, Meng Yang, and Sieun An. )2021.( “Differences in Frontal EEG Asymmetry during Emotion Regulation between High and Low Mindfulness Adolescents.” Biological Psychology 158 (November 2020): 107990 .
Diamantopoulos, A., Riefler, P., & Roth, K. P. (2008). Advancing formative measurement models. Journal of Business Research, 61(12), 1203–1218.  
Evren, C., Evren, B., Dalbudak, E., Topcu, M., Kutlu, N., & Elhai, J. D. (2019). Severity of dissociative experiences andemotion dysregulation mediate the relationship between childhood trauma and Internet addiction symptom severityamong young adults.Dusunen Adam,32(4), 334–344.
Fisher, S., Hsu, W., Adams, Z., & Arsenault, C. (2020). The effect of impulsivity and drinking motives on alcohol outcomes in college students : a 3-year longitudinal analysis. Journal of American College Health, 0(0), 1–10.
French, Noah, Jeremy William Eberle, and Bethany Teachman.)2020( .Moderators of the Relationships Between State and Trait Anxiety and Depersonalization.  
Garner, Lauryn E., Nathaniel Van Kirk, Eric D. Tifft, Jason W. Krompinger, Brittany M. Mathes, Maria Fraire, Martha J. Falkenstein, Brian P. Brennan, Jesse M. Crosby, and Jason A. Elias. )2018(. “Validation of the Distress Tolerance Scale-Short Form in Obsessive Compulsive Disorder.” Journal of Clinical Psychology 74 (6): 916–25.  
Ingoglia, Sonia, Palmira Faraci, Pasquale Musso, Alidia Lo Coco, and Francesca Liga. (2018). “Self-Other Differentiation Scale: Dimensionality, IRT Parameterization, and Measurement Invariance.” Journal of Genetic Psychology 179 (1): 40–52.  
Liese, B. S., Kim, H. S., & Hodgins, D. C. (2020). Insecure Attachment and Addiction : Testing the Mediating Role of Emotion Dysregulation in Four Potentially Addictive Behaviors. Addictive Behaviors, (April), 106432.
Lim, M. S. M., Cheung, F. Y. L., Kho, J. M., & Tang, C. S. (2019). Childhood adversity and behavioural addictions : the mediating role of emotion dysregulation and depression in an adult community sample. Addiction Research & Theory, 28(2), 116–123.
Marzilli, E., Cerniglia, L., Ballarotto, G., & Cimino, S. (2020). Internet addiction among young adult university students: The complex interplay between family functioning, impulsivity, depression, and anxiety. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(21), 1–15.  
Moradi, M., & Miralmasi, A. (2020). Pragmatic research method. (F. Seydi, Ed.) (1st ed.). Tehran: School of quantitative and qualitative research. Retrieved from  
Moustafa, A. A., Garami, J., Solieman, A., Eissa, A. M., & Shakir, M. (2020). Causes and clinical characteristics of drug abuse. Cognitive, Clinical, and Neural Aspects of Drug Addiction, 239.‏
Nam, C., Lee, D., Lee, J., Choi, A., Chung, S., Kim, D.-J., … Choi, J.-S. (2018). The Role of Resilience in Internet Addiction among Adolescents between Sexes: A Moderated Mediation Model. Journal of Clinical Medicine, 7(8), 222.
Park, S. A., & Park, K. W. (2017). The mediating effect of self-differentiation between college student's family functioning and smart phone addiction. Journal of the Korea Academia-Industrial cooperation Society, 18(4), 325-333.‏
Preece, David A., Rodrigo Becerra, Penelope Hasking, Peter M. McEvoy, Mark Boyes, Shannon Sauer-Zavala, Wai Chen, and James J. Gross. 2021. “The Emotion Regulation Questionnaire: Psychometric Properties and Relations with Affective Symptoms in a United States General Community Sample.” Journal of Affective Disorders 284 (January): 27–30.
Ratner, Kaylin. (2015). “Boundaries: The Relationships among Family Structure, Identity Style, and Psychopathology.” University of Central Florida Orlando, Florida.
Reese, E. D., Conway, C. C., Anand, D., Bauer, D. J., & Daughters, S. B. (2019). Distress tolerance trajectories following substance use treatment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 87(7), 645–656.  
Remondi Chiara, Compare Angelo , Giorgio A. Tasca, Luca Pievani, Andrea Greco, Barbara. (2020). Insecure Attachment and Technology Addiction Among Young Adults : and General Psychological Distress. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 23(11), 761–767.
Rømer Thomsen, K., Buhl Callesen, M., Hesse, M., Lehmann Kvamme, T., Mulbjerg Pedersen, M., Uffe Pedersen, M., & Voon, V. (2018). Impulsivity traits and addiction-related behaviors in youth. Journal of Behavioral Addictions, 7(2), 317–330.  
Ross, Don. (2020). Addiction is socially engineered exploitation of natural biological vulnerability. Behavioural Brain Research, 386(February).  
Shorey, R. C., Gawrysiak, M. J., Elmquist, J., Brem, M., Anderson, S., & Stuart, G. L. (2017). Experiential avoidance, distress tolerance, and substance use cravings among adults in residential treatment for substance use disorders. Journal of Addictive Diseases, 36(3), 151–157.
Simon, R., & Dockett, L. (2017). The addict in All of Us(Gabor Maté’s Unflinching Vision). Psychtherapist Network, (July/August). Retrieved from psychotherapistnetwork.org
Simon, Richard and Lauren Dockett( Gabor Maté’s Unflinching Vision). (2017). The addict in All of Us.Psychtherapist Network, (July/August). Retrieved from psychotherapistnetwork.org
Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motivation and emotion, 29(2), 83-102.‏https://doi.org/10.1007/s11031-005-7955-3
Slabbert, A., Hasking, P., Notebaert, L., & Boyes, M. (2020). Archives of Suicide Research The Role of Distress Tolerance in the Relationship Between Affect and NSSI Affect and NSSI. Archives of Suicide Research, 0(0), 1–15.  
Tomko, R. L., Lane, S. P., Pronove, L. M., Treloar, H. R., Brown, W. C., Solhan, M. B., Wood, P. K., & Trull, T. J. (2015). Undifferentiated negative affect and impulsivity in borderline personality and depressive disorders: A momentary perspective. Journal of Abnormal Psychology, 124(3), 740–753.  
Tull, M. T., Edmonds, K. A., Forbes, C. N., Richmond, J. R., Rose, J. P., Anestis, M. D., … Relationships, E. (2020). Examining Relationships between Gender , Opioid Dependence , and Distress Tolerance among Patients in Substance Use Disorder Treatment. Substance Use & Misuse, 0(0), 1–8.  
Wang, M. C., Deng, Q., Shou, Y., Lai, H., Deng, J., Gao, Y., & Li, Z. (2019). Assessing Impulsivity in Chinese: Elaborating Validity of BIS Among Male Prisoners. Criminal Justice and Behavior, 46(3), 492–506.  
Zilberman, N., Yadid, G., Efrati, Y., & Rassovsky, Y. (2019). Negative and positive life events and their relation to substance and behavioral addictions. Drug and Alcohol Dependence, 204, 107562.  
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 65، شماره 2
خرداد و تیر 1401
صفحه 782-799

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار