مقایسه اثربخشی دو درمان شناختی رفتاری کلاسیک (CBT) و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلابه دیابت نوع 2 شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی،یاسوج، ایران

2 گروه روانشناسی، واحد ارسنجان ، دانشگاه آزاد اسلامی ،ارسنجان، ایران

3 گروه روانشناسی بالینی ، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر ، ایران

4 گروه روانشناسی، دانشکده زند، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

5 گروه روانشناسی بالینی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز ، ایران

6 گروه روانشناسی ، واحد نائین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین ایران

7 گروه مددکاری اجتماعی، دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر ، شیراز ، ایران

چکیده

زمینه: تحقیقات زیادی درباره اثر بخشی درمان شناختی رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتار خود مراقبتی صورت گرفته است. اما درباره مقایسه اثربخشی دو درمان شناختی رفتاری کلاسیک (CBT) و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلابه دیابت نوع 2 تحقیقات زیادی صورت نگرفته است. هدف: مقایسه اثربخشی دو درمان شناختی رفتاری کلاسیک و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتار خود مراقبتی بیماران مبتلابه دیابت نوع دو شهر شیراز بود. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی تابرت، هامپسون و گلاسکو (2000)، بود. جلسات درمانی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن اگاهی(موس و همکاران، 2015) و درمان شناختی رفتاری(مولودی و فتاحی، 1390؛ به نقل از صمدزاده و همکاران، 1397)، 8 جلسه و به صورت گروهی و هر هفته یک جلسه 2 ساعته بود. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافتهها: تفاوت میانگین نمره رفتارهای خودمراقبتی آزمودنی‌ها در گروه کنترل با میانگین نمره گروه CBT معنی‌دار است (001/0>P)؛ می‌توان گفت CBT تأثیر معنی‌داری بر رفتارهای خودمراقبتی نمونه مورد پژوهش داشته است؛ همچنین بین دو گروه CBT و MBSR نیز تفاوت معنی‌داری مشاهده می‌شود (05/0>P)؛ به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت CBT به صورت معناداری بیشتر از MBSR توانسته است بر رفتارهای خودمراقبتی آزمودنی‌ها تأثیر داشته باشد. نتیجه گیری: این پژوهش ضرورت بکارگیری درمان های روان شناختی را در کنار درمان های متداول دارویی برای بیماران را نشان می دهد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Two Classic Cognitive-Behavioral Therapies (CBT) and Reduction of Mindfulness-Based Stress (MBSR) on Self-Care Behaviors of Patients with Type 2 Diabetes in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Zahra Mirzaei 1
  • Nabi Fatahi 2
  • Maryam Latifi 3
  • Zahra Chaleshgar 4
  • Nikoo Omid Bakhtiari 5
  • Fatemeh Homaei 6
  • Nasrin Ghobadi Moghadam 7
1 Department of Psychology, Yasuj Branch, Islamic Azad University, Yasuj, Iran
2 Department of Psychology, Arsanjan Branch, Islamic Azad University, Arsanjan, Iran
3 Department of Clinical Psychology, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
4 Department of Psychology, Zand Faculty, Shiraz University, Shiraz, Iran
5 Department of Clinical Psychology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
6 Department of Psychology, Nain Branch, Islamic Azad University, Nain Iran
7 Department of Social Work, Red Crescent University of Applied Sciences, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Background: Numerous studies have examined the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and mindfulness-based stress reduction on Self-Care Behaviors . But there is research gaps between comparing the effectiveness of two classic cognitive-behavioral therapies (CBT) and reducing mindfulness-based stress (MBSR) on Self-Care Behaviors in patients with type 2 diabetes. Thirty-six diabetic patients were selected by simple random sampling and randomly assigned to three 12-person groups (two experimental groups and one contrast group). Research tools Cohen's Self-Care Behaviors Questionnaire (2000), Mindfulness-Based Stress Reduction Therapy (Mouse et al., 2015) and Cognitive Behavioral Therapy (Moloudi and Fattahi, 2011; Samadzadeh and Hamkaran, 2018). Data analysis was performed using multivariate analysis of covariance. Results: The two cognitive-behavioral therapies of classical behavior and mindfulness-based stress reduction therapy have had a significant effect on Self-Care Behaviors in the sample (P <0.001). Mindfulness-Based Stress Reduction Therapy has been more effective than classical cognitive-behavioral therapy in examining students' perceived stress (P <0.001); Anxiety has been studied in the sample (P <0.001). There was no significant difference between the two treatments in terms of the effect on Self-Care Behaviors (P <0.001). Conclusion: Patients who participated in cognitive-behavioral therapy sessions and mindfulness-based stress reduction therapy experienced perceptual stress and experienced less anxiety sensitivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Classical Cognitive Behavioral Therapy
  • Mindfulness-Based Stress Reduction
  • Self-Care Behaviors
  • Patients with Type 2 Diabetes
مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دوره 65، شماره 4
مهر-آبان1401
مهر و آبان 1401

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار