اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر تاب‌آوری روانی و انسجام روانی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه فرهنگیان شهید باهنر، اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول)

چکیده

مقدمه: بیماری‌های مزمن فیزیولوژیک همانند مالتیپل اسکلروزیس می‌تواند تاب‌آوری و انسجام روانی بیماران را کاهش دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر تاب‌آوری روانی و انسجام روانی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس انجام گرفت.
روش کار: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به مراکز درمانی و درمانگاه‌های شهر اصفهان در شش ماهه اول سال 1401 بود. در این پژوهش تعداد 35 فرد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش (18 نفر) و گواه (17 نفر) قرار گرفتند. بیماران حاضر در گروه آزمایش آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی را طی ده هفته در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری روانی (PRQ) و پرسشنامه انسجام روانی (SCQ) بود. جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل واریانس آمیخته (با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS23) استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر تاب‌آوری روانی (0001>P؛ 56/0=Eta؛ 59/42=F) و انسجام روانی (0001>P؛ 63/0=Eta؛ 83/56=F) افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس تأثیر معنادار دارد.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی می تواند با بکارگیری مکانیسم‌هایی همانند خوش‌بینی، خودکارآمدی، تاب‌آوری و امید به عنوان روشی کارآمد جهت بهبود تاب‌آوری روانی و انسجام روانی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Psychological Capital Training on Psychological Resilience and Sense of Coherence of People with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • Nasrin Taji Rostami 1
  • Yadollah Safari Dehnavi 2
1 Masters in Clinical Psychology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Farhangian Shahid Bahonar University, Isfahan, Iran. (Author)
چکیده [English]

Introduction: Physiological chronic diseases such as multiple sclerosis can reduce the resilience and mental coherence of patients. According to this the present study was conducted to investigate the effectiveness of psychological capital training on psychological resilience and sense of coherence of people with multiple sclerosis.
Methods: The research method was semi experimental with a pre-test and post-test design with a control group and a 3 month follow-up phase. The statistical population of the study included people with multiple sclerosis who referred to health centers and clinics in Isfahan city in the first six months of 2022. 35 patients with multiple sclerosis were selected through purposive sampling method and randomly accommodated into experimental (18 people) and control groups (17 people). The experimental group received ten ninty-minute sessions of psychological capital training during ten weeks. The applied questionnaires included Psychological Resilience Questionnaire (PRQ) and Sense of Coherence Questionnaire (SCQ). The data from the study were analyzed through mixed ANOVA method via SPSS23 software.
Result: The results showed that psychological capital training has significant effect on the psychological resilience (F=42.59; Eta=0.56; P<0001) and sense of coherence (F=56.83; Eta=0.63; P<0001) of people with multiple sclerosis.
Conclusion: According to the findings of the present study it can be concluded that psychological capital training can be used as an efficient method to improve psychological resilience and sense of coherence of people with multiple sclerosis through applying the mechanisms such as optimism, self-efficacy, resilience and hope.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological capital training
  • psychological resilience
  • sense of coherence
  • multiple sclerosis