مقایسه‌ی اثربخشی روایت درمانی و شناختی رفتاری بر باورهای فراشناختی دختران نوجوان آزار دیده جنسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

4 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه
پژوهش حاضر به‌منظور مقایسه ی اثربخشی روایت درمانی و درمان شناختی رفتاری بر باورهای فراشناختی دختران نوجوان آزار دیده جنسی 9 تا 13 ساله  انجام گردید.
روش کار
این پژوهش با توجه به گردآوری داده‌ها کاربردی می‌باشد و از نظر هدف بر مبنای تحقیقات نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون –پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از جامعه آماری دختران آسیب دیده جنسی 9 تا 13 سال مراجعه کننده  به مراکز خدمات روانشناسی استان البرز، نمونه‌ای به حجم  30 نفر به روش در دسترس انتخاب و به روش تصادفس در سه گروه ده نفره (گروه روایت درمانی،  رویکرد شناختی رفتاری و گروه کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه باوهای فراشناختی (باکو و همکاران، 2009) بود. برای تحلیل یافته­ها، از روش تحلیل کواریانس استفاده شد.
نتایج
نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بین باورهای فراشناختی سه گروه تفاوت وجود دارد معناداری وجود دارد (001/≥p). هر دو روش روایت درمانی و شناختی-رفتاری بر بهبود باورهای فراشناختی تاثیر مثبت داشتند (001/≥p). مقایسه دو روش نشان داد که تاثیر روایت درمانی بطور معنی داری، بیشتر از درمان شناختی-رفتاری بود (001/≥p).
نتیجه‌گیری
به منظور بهبود باورهای فراشناختی دختران دختران نوجوان آزار دیده جنسی پیشنهاد می شود از روش روایت درمانی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the effectiveness of narrative therapy and cognitive behavioral therapy on the metacognitive beliefs of sexually abused adolescent girls

نویسندگان [English]

  • Monir Sadat Mir Khan 1
  • Fariborz Dartaj 2
  • Sadegh Nasri 3
  • Mozhgan Mardani Rad 4
1 PhD student, Department of Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Educational Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Shahid Rajaee University of Education, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction: The present study was conducted in order to compare the effectiveness of narrative therapy and cognitive behavioral therapy on the metacognitive beliefs of sexually abused adolescent girls aged 9 to 13.
Method: This research is practical in terms of data collection, and in terms of purpose, it was based on semi-experimental research of pre-test-post-test type with a control group. From the statistical population of sexually traumatized girls aged 9 to 13 referring to psychological service centers in Alborz province, a sample of 30 people was randomly selected in three groups of ten people (narrative therapy group, cognitive behavioral approach and control group) were replaced. The research tool was metacognitive beliefs questionnaire (Baku et al., 2009). Analysis of covariance method was used to analyze the findings.
Results: The results of the research indicated that there is a significant difference between the metacognitive beliefs of the three groups (p≤001). Both narrative therapy and cognitive-behavioral methods had a positive effect on improving metacognitive beliefs (p≤001). Comparison of two methods showed that the effect of narrative therapy was significantly greater than cognitive-behavioral therapy (p≤001).
Conclusion: In order to improve the metacognitive beliefs of sexually abused adolescent girls, it is suggested to use the narrative therapy method.