مدل پیشبین اعتقاد بهداشتی در استرس پس از آسیب بیماران کروناویروس: نقش واسطه‌ای تفکر رویدادی آینده نگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم شناختی، تهران ، ایران

2 دپارتمان روانشناسی دانشگاه خوارزمی،تهران ایران

3 دپارتمان روانشناسی شناختی پژوهشکده علوم شناختی،تهران،ایران

4 استادیار گروه روانشناسی شناختی موسسه آموزش عالی علوم شناختی ایران

چکیده

چکیده
مقدمه: با گسترش ویروس کرونا در دنیا، علاوه بر مشکلات جسمانی در افرادی که درگیر این بیماری شده و بهبود یافته اند، اثرات روانی نیز در این افراد مشاهده می شود. پژوهش ها نشان داده اند که علائم استرس پس از آسیب یکی از این پیامدها می باشد. این پژوهش با هدف مطالعه مدل پیش بین اعتقاد بهداشتی بر علائم استرس پس از آسیب با نقش واسطه ای تفکر رویدادی آینده نگر در افراد بهبود یافته از بیماری کرونا انجام شد.
روش: برای این منظور 383 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و پرسشنامه تأثیر رویداد، مقیاس اعتقاد بهداشتی و تکلیف تفکر آینده نگر را انجام دادند. داده ها با استفاده نرم افزار Amos و SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: یافته ها نشان دهنده معنادار بودن مدل پیش بین اعتقاد بهداشتی بر استرس پس از آسیب با نقش واسطه ای تفکر آینده نگر بود. همچنین مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم در این مدل در سطح 05/0 معنادار شدند.
بحث: این یافته ها بیانگر اهمیت توجه به باورهای شناختی افراد در حوزه اعتقاد بهداشتی و توانمندی های شناختی آنان و تأثیر آن بر حالات روانی پس از تجربه بیماری بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Predictive model of health belief in posttraumatic stress of coronavirus patients: the mediating role of prospective event thinking

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Pour Mohaghegh 1
  • alireza moradi 2
  • vida mir abolfathi 3
  • meysam sadeghi 4
1 Institute for cognitive science studies,,tehran, iran
2 Department of Clinical Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Cognitive Psychology Department, Institute for Cognitive Science Studies, Tehran, Iran
4 Cognitive Psychology Department, Institute for Cognitive Science Studies, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
Introduction: With the spread of the corona virus in the world, in addition to physical problems in people who have been affected by this disease and have recovered, psychological effects are also observed in these people. Research has shown that post-traumatic stress symptoms are one of these consequences. This research was conducted with the aim of studying the predictive model of health belief on post-traumatic stress symptoms with the mediating role of prospective event thinking in people who have recovered from corona disease.
Method: For this purpose, 383 people were selected by the available sampling method and completed the event impact questionnaire, health belief scale, and prospective thinking task. Data were analyzed using Amos and SPSS software.
Findings: The findings showed the significance of the predictive model of health belief on post-traumatic stress with the mediating role of prospective thinking. Also, direct and indirect paths in this model were significant at 0.05 level.
Discussion: These findings indicate the importance of paying attention to people's cognitive beliefs in the field of health belief and their cognitive abilities and its effect on mental states after experiencing illness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • health belief model
  • post-traumatic stress
  • prospective thinking
  • coronavirus
بحری، مریم؛ و بحری، مائده؛ و بافنده قراملکی، حسن. (1397). مقایسه تفکر رویدادی آینده نگر در افراد دارای علائم افسردگی, اضطرابی و افراد عادی. روانشناسی و روانپزشکی شناخت, 5(2 ), 1-14.
علیزاده سیوکی، هادی؛ جدگال، خیرمحمد؛ شماعیان رضوی، نازنین؛ ضاربان، ایرج؛ حشمتی، هاشم؛ ساقی، ناهید. (1393). بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای تغذیه ای دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تربت حیدریه در سال ۱۳۹۱، مجله سلامت و بهداشت. 5 (4). ۲۸۹-۲۹۹
میرصالحیان، اکبر؛ دالوند، مصیب. (1397). تاریخچه‌ی بیماری های عفونی باکتریایی شابع در ایران، مجله میکروب شناسی پزشکی ایران، 12، 4. 230-238.
Costa, M. F. (2020). Health belief model for coronavirus infection risk determinants. Rev Saude Publica, 54, 47. doi:10.11606/s1518-8787.2020054002494
Ekhtiari YS, Majlessi F, Foroushani AR, Shakibazadeh E (2014). Effect of a self-care educational program based on the health belief model on reducing low birth weight among pregnant iranian women. Int J Prev Med .5(1):76-82.
Horesh, D., & Brown, A. D. (2020). Traumatic stress in the age of COVID-19: A call to close critical gaps and adapt to new realities. Psychol Trauma, 12(4), 331-335. doi:10.1037/tra0000592
Liu, Nianqi, Zhang, Fan, Wei, Cun, Jia, Yanpu, Shang, Zhilei, Sun, Luna, . . . Liu, Weizhi. (2020). Prevalence and predictors of PTSS during COVID-19 outbreak in China hardest-hit areas: Gender differences matter. Psychiatry Research, 287. doi:10.1016/j.psychres.2020.112921
Liu X, Na RS, Bi ZQ. (2020) [Challenges to prevent and control the outbreak of Novel Coronavirus Pneumonia (COVID-19)]. Zhonghua liu xing bing xue za zhi = Zhonghua liuxingbingxue zazhi.41(0):E029.
Liu, W., Zhang, Q., Chen, J., Xiang, R., Song, H., Shu, S., ... & Wu, P. (2020). Detection of Covid-19 in children in early January 2020 in Wuhan, China. New England Journal of Medicine, 382(14), 1370-1371.
Liu S, Yang L, Zhang C, Xiang Y-T, Liu Z, Hu S, et al.( 2020)Online mental health services in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry.;7(4):e17-e8.
Nasir, Elwalid Fadul, Almahdi, Hatim Almahdi, & alhag, Ahmed Khalid. (2020). Study of the Sudanese perceptions of COVID-19: Applying the Health Belief Model. medRxiv
Sari, G., Amin, M., & Hidayati, L. (2020). Acceptance and Commitment Therapy on Depression of Pulmonary Tuberculosis Patient: An Intervention Based on the Health Belief Model. INDONESIAN NURSING JOURNAL OF EDUCATION AND CLINIC,5,107.
Schacter, D. L., Benoit, R. G., & Szpunar, K. K. (2017). Episodic Future Thinking: Mechanisms and Functions. Curr Opin Behav Sci, 17, 41-50. doi:10.1016/j.cobeha.2017.06.002
Sesagiri Raamkumar, A., Tan, S. G., & Wee, H. L. (2020). Use of Health Belief Model-Based Deep Learning Classifiers for COVID-19 Social Media Content to Examine Public Perceptions of Physical Distancing: Model Development and Case Study. JMIR Public Health Surveill, 6(3), e20493
Szpunar, K. K. (2010). Episodic Future Thought: An Emerging Concept. Perspect Psychol Sci, 5(2), 142-162.
Tang, W., Hu, T., Hu, B., Jin, C., Wang, G., Xie, C., . . . Xu, J. (2020). Prevalence and correlates of PTSD and depressive symptoms one month after the outbreak of the COVID-19 epidemic in a sample of home-quarantined Chinese university students. J Affect Disord, 274, 1-7.
Treynor, W., Gonzalez, R., & Nolen-Hoeksema, S. (2003). Rumination reconsidered: A psychometric analysis. Cognitive therapy and research, 27(3), 247-259.
Weiss, D., & Marmar, C. (1997). The Impact of Event Scale Revised. In J. Wilson & T. Keane (Eds(, Assessing psychological trauma and PTSD. New York: Guildford.
Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2020). Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China. Int J Environ Res Public Health, 17(5).
 2021; 22: 328. doi: 10.1186/s12891-021-04196-7