اثربخشی آموزش مدیریت هیجانی بر طرحواره‌های ناکارآمد و جراتمندی نوجوانان دوره دوم متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی کودک و نوجوان، دانشگاه غیرانتفاعی علم و هنر، یزد، ایران.

2 استادیار دانشگاه فرهنگیان، یزد، ایران. (نویسنده مسئول)

3 دانشیار دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران.

چکیده

مقدمه: دوره تحولی نوجوانی به شکل معمول با تغییراتی در شرایط روانی و هیجانی همراه است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت هیجانی بر طرحواره­های ناکارآمد و جراتمندی نوجوانان دوره دوم متوسطه انجام گرفت.
روش کار: پژوهش حاضر کاربردی از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ آماری پژوهش‌ حاضر را نوجوانان دوره متوسطه دوم مدرسه فاطمه الزهرا منطقه برخوار در شش ماه اول سال 1402 تشکیل دادند که تعداد آنان برابر با 325 نفر بود. جهت اجرای پژوهش حاضر تعداد 30 نوجوان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه قرار گرفتند (15 نوجوان در گروه آزمایش و 15 نوجوان در گروه گواه). نوجوانان حاضر در گروه‌ آزمایش آموزش مدیریت هیجانی (8 جلسه) را طی 8 هفته دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه طرحواره­های ناکارآمد (ISQ) و پرسشنامه جراتمندی (AQ) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری توسط نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: نتایج نشان داد آموزش مدیریت هیجانی بر طرحواره­های ناکارآمد (0001/0>P) و جراتمندی (0001/0>P) نوجوانان دوره دوم متوسطه تاثیر داشته است.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاضر، آموزش مدیریت هیجانی با بهره‌گیری از فنونی همانند ارزیابی میزان آسیب­پذیری هیجانی، آموزش مهارت­های بین­فردی، تغییر ارزیابی­های شناختی و تغییر پیامدهای رفتاری و فیزیولوژیکی هیجان می‌تواند به عنوان روشی کارآمد در جهت کاهش طرحواره­های ناکارآمد و بهبود جراتمندی نوجوانان مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Emotional Management Training on Ineffective Schemas and Assertiveness of Adolescents in the Second Year of High School

نویسندگان [English]

  • Maryam sadat Fazelzadeh dezfoli 1
  • Mahmood Zare Jamalabadi 2
  • Mohsen Saeidmanesh 3
1 Ma of child and adolescent clinical psychology, Science and art university, Yazd, Iran
2 Assistant Professor, Farhangian University, Yazd, Iran. (Corresponding author)
3 Associate Professor, University of Science and Art, Yazd, Iran
چکیده [English]

Introduction: The developmental period of adolescence is usually associated with changes in mental and emotional conditions. Based on this, the present study was conducted with the aim of investigating the effectiveness of emotional management training on ineffective schemas and assertiveness of adolescents in the second year of high school.
Methods: The current study was a semi-experimental application with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of the present study was formed by the adolescents of the second secondary school of Fatemeh Al-Zahra School in Borkhar region in the first six months of 2023, and their number was equal to 325 people. In order to carry out the present study, 30 adolescent were selected by the purposeful sampling method and randomly assigned to experimental and control groups (15 adolescent in the experimental group and 15 adolescent in the control group). The adolescents in the experimental group received eight sessions of emotional management training during eight weeks. The applied questionnaires in this study included Ineffective Schemas Questionnaire (ISQ) and Assertiveness Questionnaire (AQ). The data from the study were analyzed through Multivariate Covariance via SPSS23 statistical software.
Results:  The results showed that emotional management training has had effect on ineffective schemas (p<0.0001) and assertiveness (p<0.0001) in adolescents in the second year of high school.
Conclusion: Based on the present results, emotional management training using techniques such as assessing emotional vulnerability, interpersonal skills training, changing cognitive evaluations and changing the behavioral and physiological consequences of emotion can be an efficient method to reduce ineffective schemas and used to improve adolescent assertiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional management training
  • ineffective schemas
  • assertiveness
  • adolescent