تاثیر پرکاری تیروئید بر تراکم معدنی استخوان قبل از شروع یائسگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار غدد مترشحه داخلی

2 دانشیار غدد مترشحه داخلی

3 استاد غدد مترشحه داخلی

4 استادیار پزشکی اجتماعی

چکیده

مقدمه: گرچه پرکاری تیروئید از علل شناخته شده افزایش ساخت و بازجذب مداوم استخوان، محسوب می شود؛ ولی گزارشات متناقضی در مورد اثر
پرکاری تیروئید بر تراکم معدنی استخوان و افزایش خطر شکستگی وجود دارد (حدود 10 برابر). به دلیل شیوع بیشتر پرکاری تیروئید در میان زنان، همچنین
افزایش سن و وقوع یائسگی در آنان، این افراد، در معرض خطر کاهش تراکم معدنی استخوان در آینده، قرار دارند؛ لذا این بررسی با هدف بررسی تاثیر پرکاری
تیروئید برتراکم معدنی استخوان در زنان سنین باروری اهمیت زیادی دارد.
روش کار: در این مطالعه مورد - شاهدی،50 زن مبتلا به پرکاری تیروئید درمان نشده که در محدوده سنی50-20 سال قرار داشتند، از بین مراجعین به
درمانگاههای سرپائی غدد، در سال1383 - 84 مورد بررسی قرار گرفتند. از این میان کسانی که سابقه مصرف داروهای مؤثر بر تراکم معدنی استخوان داشته یا
مبتلا به بیماریهای شناخته شده مؤثر بر استخوان بودند؛ از مطالعه حذف شدند. از کلیه بیماران بعد از گرفتن شرح حال و معاینه بالینی، آزمایشات عملکرد
تیروئید،PTH، فسفر، کلسیم، آلکالن فسفاتاز، قند ناشتا و کراتی نین و تراکم سنجی استحوان در ناحیه ستون فقرات و گردن فمور توسط
)110 نفر به عنوان گروه کنترل 1 دستگاه(LUNAR(DPX-IQ انجام شد. از میان شرکت کنندگان در مطالعه چند مرکزی پوکی استخوان در ایران (IMOS
که از نظر سن، قد و وزن با گروه تحت مطالعه همسان شده بودند انتخاب گردیدند. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS version 11.5 و آزمون تی
انجام گردید. p کمتر از 0/05 به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.
نتایج: میانگین سن، وزن و قد در بیماران و موارد کنترل مشابه بود. 47 بیمار (94%) مبتلا به بیماری گریوز و 3 بیمار (6%) مبتلا به آدنوم منفرد توکسیک
بودند. میانگین مدت ابتلاء به بیماری قبل از تشخیص بیماری ، 6/02± 4/38 ماه بود. میانگین تراکم معدنی استخوان در ستون فقرات و گردن فمور در بیماران و
گروه کنترل تفاوت معنی داری نداشت. بین تراکم معدنی استخوان در ستون فقرات و نیز گردن فمور با سطح سرمی TSH ،T3 ،T4 و FT4I ارتباط معنی داری
دیده نشد. بین مدت ابتلاء به بیماری و تراکم معدنی استخوان در نواحی ستون فقرات و گردن فمور نیز ارتباط معنی داری وجود نداشت. ارتباط بین سن و تراکم
معدنی استخوان نیزمعنی دار نبود.
نتیجه گیری: گرچه پرکاری تیروئید یک عامل شناخته شدة مؤثر بر ساخت و بازجذب مداوم استخوان است؛ ولی در زنان سنین قبل از یائسگی که مدت
زیادی از شروع بیماری آنها نگذشته است و عامل خطر دیگری به غیر از تیروتوکسیکوز برای کاهش تراکم معدنی استخوان ندارند، انجام تراکم سنجی استخوان
به عنوان یک بررسی ضروری و متداول توصیه نمی شود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Hyperthyroidism on Bone Mineral Density in Premenopausal Women

نویسندگان [English]

  • p. Layegh 1
  • R.B. Abotorabi 2
  • R Rajabian 3
  • M Khajedaloee 4
  • Z. Mousavi 2
چکیده [English]

Introduction: Hyperthyroidism is a state of high bone turnover, but there is controversy about its effects on bone mineral density. It is more common in females (F: M ratio 10:1). Since post-menopausal women are potentially at risk for osteoporosis because of aging and estrogen deficiency and because hyperthyroidism is more common in females, this study was done to determine the effects of hyperthyroidism on bone mineral density (BMD) in premenopausal thyrotoxic women.
Material and Methodes: In this case- control study 50 women with untreated hyperthyroidism (age- range 20-50 yr) from outpatient endocrine clinics in the years 2004 – 2005 were selected. Patients who used drugs or had diseases that affect bone mineral density were excluded. After history taking and physical examination, thyroid function tests, PTH, phosphorus, calcium, alkalin phosphatase, fasting plasma glucose and creatinine were measured and then bone densitometry by LUNAR (DPX-IQ) device was performed. One hundred and ten age- and weight – matched healthy women from participants in Iranian Multicenter Osteoporosis Study (IMOS) were selected as controls. SPSS version 11.5 was used for data analysis and P value less than 0.05 cosidered as significant.
Results: Mean of age, height and weight was similar in patients and controls. Forty seven cases (94%) had Graves’ disease and 3 cases (6%) had toxic solitary adenoma. Mean duration of disease before diagnosis was 6.02±4.38 months. There was no significant difference in mean of bone mineral density in vertebral column (p=0.83) and also in femural neck (p=0.74) between patients and controls. There was no correlation between bone mineral density in vertebral column and also in femural neck with serum levels of T4, T3, TSH and FT4I. There was no correlation between bone mineral density and duration of disease before diagnosis and also between bone mineral density and age.
Conclusion: Hyperthyroidism is a known state of high bone turnover, but in hyperthyroid premenopausal women with disease of short duration and without other risk factors of low bone mass, bone densitometry could not be recommended as a required routine measurement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hyperthyroidism
  • Bone mineral density
  • Premenopausal
1- Vestergaard P, Mosekilde L. Hyperthyroidism, bone mineral, and fracture risk – a meta- analysis. Thyroid 2003;
13(6): 585-93.
2- Vestergaard P, Rejnmark L, Weeke J,Mosekilde L. Fracture risk in patients treated for hyperthyroidism . Thyroid
2000; 10(4): 341-8.
3- Hallengren B, Elmstahi B, Berglund J, Christensen B,Elmstahl S,Johnell O,et al. No increase in fracture
incidence in patients treated for thyrotoxicosis in Malmo during 1970-74. A20- year population – based follow-up. J
Intern Med 1999; 246: 139-144.
4- Diamond T, Vine J, Smart R, Butler P. Throtoxic bone disease in women: A potentially reversible disorder. Ann
Intern Med 1994; 120: 8-11.
5- Toh SH, Claunch BC, Brown PH. Effect of hyperthyroidism and its treatment on bone mineral content. Arch
Intern Med 1985; 145: 883-886.
6- Oikawa M, Kushida K, Takahashi M, Ohishi T, Hoshino H, Suzuki M, et al. Bone turn over and cortical bone
mineral density in the distal radius in patients with hyperthyroidism being treated with anti thyroid drugs for various
periods of time . Clin Endocrinol 1999; 50: 171- 176.
7- Ohishi T, Kushida K, Takahashi M, Kawana M, Yagi K, Kawakami K, et al. Urinary bone resorption markers in
patients with metabolic bone disorders. Bone 1994; 15: 15-20.
8- Cumming SR , Nevitt MC , Browser WS , Stone K, Fox KM , Ensrude KE, et al. Risk factors for hip fracture
in white women. N Engl J Med 1995; 332: 767- 73.
9- Wejda B , Hintze G , Katschinskibn B ,Olbricht T, Benker G. Hip fractures and the thyroid : a case – control
study . J Intern Med 1995; 237: 241-47.
10- Foldes J, Tarjar G, Szathmari M, Varga F, Krasznai I, Horvath CS. Bone mineral density in patients with
endogenous sub clinical hyperthyroidism: Is this thyroid status a risk factor for osteoporosis? Clin Endocrinol 1993;
39: 521- 527.